Ο βλαισός μέγας δάκτυλος ή, αλλιώς, το γνωστό σε όλους μας «κότσι» αποτελεί την πιο συχνά εμφανιζόμενη παραμόρφωση του ποδιού και ενοχλεί τόσο αισθητικά όσο και πρακτικά πάρα πολλές γυναίκες και μάλιστα κάθε ηλικίας.
Στα πρώτα στάδια της πάθησης το μεγάλο δάχτυλο αρχίζει να έχει μια κλίση προς τα υπόλοιπα και παράλληλα στη βάση του εμφανίζεται μια προπέτεια (εξόγκωμα) που με τον καιρό διογκώνεται. Προοδευτικά τόσο η κλίση του δαχτύλου όσο και η προπέτεια γίνονται μεγαλύτερες, ενώ συχνά κάποιο δάχτυλο «καβαλάει» το διπλανό του. Όσο η κατάσταση δε διορθώνεται, κάλοι και σημεία πίεσης εμφανίζονται στο πέλμα ή/και στα δάχτυλα επιφέροντας τοπικό πόνο, μεταταρσαλγία και δυσχέρεια στο βάδισμα. Έτσι, το πρόβλημα, εκτός από αισθητικό, γίνεται και λειτουργικό, ενώ σε κρατά μακριά από το βάδισμα, την ορθοστασία αλλά ακόμα και από τα αγαπημένα σου παπούτσια.
Αιτίες και λύσεις
Η αιτιολογία της πάθησης είναι πολυπαραγοντική, αλλά οι κυριότερες συνθήκες που επηρεάζουν την εμφάνιση και την εξέλιξή της είναι η κληρονομικότητα και η χρήση στενών παπουτσιών. Αντίθετα με ό,τι πιστεύεις, τα ψηλά τακούνια δεν επηρεάζουν άμεσα το κότσι, όμως, καθώς τα ψηλοτάκουνα παπούτσια συνήθως είναι και στενά στο μπροστινό τους τμήμα, σχετίζονται έμμεσα με το πρόβλημα. Οι νυχτερινοί νάρθηκες απαγωγής του μεγάλου δαχτύλου και τα παπούτσια με φαρδύ μπροστινό και πάνω τμήμα, σκληρή σόλα και μαλακό πάτο ίσως να επιβραδύνουν την επιδείνωση της παραμόρφωσης, αλλά δεν μπορούν να τη θεραπεύσουν. Έτσι, στην ουσία δε λύνουν το πρόβλημα, προσφέρουν όμως σημαντική βοήθεια στην ανακούφιση από τον πόνο.
Η οριστική αντιμετώπισή του είναι το χειρουργείο, αφού η χειρουργική θεραπεία απαλλάσσει από την παραμόρφωση μια και καλή. Σήμερα οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι της σύγχρονης χειρουργικής εφαρμόζονται και για την αντιμετώπιση αυτής της πάθησης, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται διόρθωση με πολύ μικρή ταλαιπωρία και πιο γρήγορη αποθεραπεία. Η επέμβαση γίνεται με επισκληρίδιο ή με ελαφριά γενική αναισθησία (γνωστή και ως μέθη) και ο ασθενής αποχωρεί από το νοσοκομείο έπειτα από λίγες μόλις ώρες. Η επιλογή της χειρουργικής επέμβασης είναι εξατομικευμένη για κάθε περίπτωση και εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά της παραμόρφωσης, όπως αυτά ελέγχονται σε ακτινογραφίες σε όρθια θέση, ώστε να εκτιμάται η παραμόρφωση των δαχτύλων όταν πέφτει όλο το βάρος σε αυτά.
Όσο και αν έχει προοδεύσει η τεχνολογία, καθένας θα πρέπει να αντιμετωπίζει με προσοχή την επέμβαση και την πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο, για να μην προκύψουν προβλήματα. Η κινητοποίηση γίνεται άμεσα μετά την επέμβαση με τη χρήση ειδικού παπουτσιού, που στην ουσία μοιάζει με ανοιχτό πέδιλο και χρησιμοποιείται για περίπου τέσσερις εβδομάδες. Η επιστροφή στην εργασία παίρνει πάνω κάτω το ίδιο διάστημα.
Ευχαριστούμε τον Εμμανουήλ Μπριλάκη, oρθοπαιδικό χειρουργό, επιμελητή του ορθοπαιδικού Τμήματος Αθλητικών Κακώσεων του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών (Κλινική Ψυχικού) και υπεύθυνο ορθοπαιδικό του Γυναικείου Τμήματος Basket του Ολυμπιακού Πειραιώς και του Πανιωνίου ΓΣ (www.BrilakisOrthopaedics.gr).