Φωτογραφικό λεύκωμα της Σιμόνης Ζαφειροπούλου
Παιδιά από διάφορες χώρες του κόσμου, από όλες τις φυλές και τους πολιτισμούς, γελαστά ή σοβαρά, ντροπαλά ή σκανταλιάρικα, όλα πάντως με αυτή τη σπίθα στο βλέμμα που αιχμαλώτισε υπέροχα ο φακός της Σιμόνης Ζαφειροπούλου από τα ταξίδια της στον κόσμο. Η κ. Ζαφειροπούλου είναι νομικός και μέλος της Εθνικής Επιτροπής της Unesco. Υπήρξε μορφωτική σύμβουλος στο ελληνικό προξενείο της Νέας Υόρκης και σύμβουλος στο Υπουργείο Εξωτερικών και στην Προεδρία της Δημοκρατίας για πολιτιστικά θέματα. Η Miss Bloom απόλαυσε αυτή την προσεγμένη ελληνο-αγγλική έκδοση που πραγματικά σε γεμίζει ελπίδα και συνομίλησε με τη φωτογράφο:
Ασχολείστε χρόνια με τη φωτογραφία. Τι σας έκανε να ξεκινήσετε τη φωτογράφιση παιδιών και τι το ξεχωριστό υπάρχει σε αυτά;
Φωτογραφίζω γύρω στα 20-25 χρόνια. Παλιά δεν ήθελα να βγάζω φωτογραφίες γιατί έλεγα ότι ήθελα να κρατήσω μέσα μου τη ζωή που έβλεπα μπροστά μου. Μετά κατάλαβα ότι με τον «καταιγισμό» των εικόνων, οι αναμνήσεις γρήγορα συγχέονται, σβήνουν. Αποφάσισα λοιπόν να κρατώ ένα οπτικό ημερολόγιο από ό,τι με αγγίζει…
Δεν ξεκίνησα τη φωτογράφιση παιδιών. Απλώς τα παιδιά «μπερδεύτηκαν» στα πόδια μου. Φωτογραφίζω παιδιά γιατί πιστεύω ότι είναι πάντα πιο αληθινά. Κανένα πρόσωπο δεν έχει τόση αλήθεια όσο το πρόσωπο των παιδιών. Δεν έχουν μάθει να κρύβονται.
Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τίτλο του βιβλίου και ποιός είναι ο στόχος του;
Όταν κοιτάς στα μάτια ένα παιδί, το πρώτο πράγμα που αισθάνεσαι είναι η ελπίδα. Το είδα σε χώρες πολλές. Χώρες φτωχές, χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση, χώρες με εσωτερικές εντάσεις, με δυσεπίλυτα κοινωνικά προβλήματα. Σε όλες τις χώρες, ακόμα και στις πιο «δύσκολες», διέκρινα τη λάμψη της ελπίδας στο βλέμμα των παιδιών. Αυτό που πρέπει να τονίσουμε, αυτό που όλοι το έχουμε ανάγκη.
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις, η απόκριση των παιδιών στις φωτογραφίσεις;
Τα παιδιά χαίρονται τις περισσότερες φορές την παρουσία του νέου, του άγνωστου, του περίεργου. Θυμάμαι στις φυλές στη Νότια Αιθιοπία, όταν ένας μικρός κοίταζε με θαυμασμό την εικόνα του στον καθρέφτη του αυτοκινήτου. Συναντάς όμως και την περίσκεψη, την αυστηρότητα θα έλεγα. Μερικές φορές το βλέμμα είναι βαθιά εξονυχιστικό. Σε κοιτάνε με μεγάλο ερωτηματικό…
Παρατηρήσατε κάποιες ομοιότητες στα παιδιά, παρά τις τεράστιες διαφορές στη ζωή τους;
Τα παιδιά χαίρονται παντού στον κόσμο την ελευθερία τους. Στις «δύσκολες» περιοχές αναγκάζονται να μεγαλώσουν γρηγορότερα και να πάρουν τον εαυτό τους στα χέρια τους. Θυμάμαι τη μικρή Σου στην αγορά της Σαϊγκόν, σε παρατήρησή μου για χαμηλότερη τιμή, μου απάντησε κοφτά « You can afford it». Ντράπηκα…
Διηγηθείτε μας μια εμπειρία σας που σας συγκλόνισε.
Στη Νότια Αιθιοπία, σύνορα με την Κένυα, στην πόλη Jinka, συνάντησα τον δεκάχρονο Καμάλ σε έναν αλευρόμυλο. Ζήτησα την άδεια να βιντεοσκοπήσω. Βεβαίως, πρώτη φορά έβλεπε ο μικρός βίντεο. Μου ζήτησε να «τραβήξει». Κινηματογράφησε όλο τον μύλο και βγήκε στη γειτονιά. Σε γλώσσα νοηματική συζητήσαμε. Τον ρώτησα αν χρειάζεται βιβλία για το σχολείο. Πήγαμε στο παντοπωλείο-βιβλιοπωλείο της γειτονιάς, πήρε δυο βιβλία αξίας 1,5-2 ευρώ και, κοιτάζοντας τα ξεφτισμένα πέδιλα, τον ρώτησα αν θα ήθελε ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια. Με ανείπωτη χαρά, διάλεξε ένα ζευγάρι καφετιά, γαμπριάτικα «πραγματικά» παπούτσια. Στην παρατήρησή μου, ότι είναι μάλλον μεγάλα γι’ αυτόν, ζήτησε νάιλον συσκευασίας με φούσκες, μισογέμισε τα παπούτσια, τα φόρεσε και έφυγε πανευτυχής. Πριν να φύγει, έβγαλε από το χέρι του ένα μπρούντζινο βραχιόλι-φυλαχτό και μου το έδωσε.