Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κακοποίησης του Παιδιού, η Ελιάνα Χρυσικοπούλου γράφει ένα όχι-και-τόσο-αστείο #ElianaInBabyland post.
Την εβδομάδα που μας πέρασε ήταν η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κακοποίησης του Παιδιού και, με αφορμή την ημέρα, το Σωματείο ΕΛΙΖΑ μας κάλεσε στην υπέροχη αίθουσα του Φ.Σ. «Παρνασσός» στην πλατεία Καρύτση για να μας ενημερώσει για ευρήματα που σχετίζονται με την κακοποίηση των παιδιών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Να μας αφυπνίσει, θα έλεγα καλύτερα, γιατί στην πραγματικότητα κοιμόμαστε. Κοιμόμαστε ήσυχοι δίπλα στα παιδιά μας με την βεβαιότητα πως «το κακό» δεν πρόκειται να χτυπήσει την δική μας πόρτα και με μια φοβερή αδιαφορία για το γεγονός πως χτυπάει καθημερινά την πόρτα του διπλανού.
Αναρωτήθηκα κατά πόσο υπάρχει τρόπος να ενσωματώσω το εν λόγω «δύσκολο» θέμα στο γνωστό ύφος του #ElianaInBabyland (που προσπαθεί να είναι χιουμοριστικό, αυτοσαρκαστικό, ευάερο, ευήλιο – ασχέτως που σχεδόν πάντα καταλήγει τραγελαφικό) και κατέληξα πως δυστυχώς δεν υπάρχει κωμικός τρόπος να μιλήσεις για κάτι τόσο τραγικό.
Ξέρω, δεν είναι πολύ διασκεδαστικό να διαβάσεις αυτά που θα ακολουθήσουν και σε διαβεβαιώνω πως δεν είναι καθόλου διασκεδαστικό να τα γράφω. Ζορίζομαι πολύ να γράψω αυτό το κείμενο, αλλά ζορίζομαι ακόμη περισσότερο να μην το γράψω.
Οπότε να, ορίστε, 15 πράγματα που δεν ήξερα – ή που, τελοσπάντων, ήξερα αλλά επέλεγα να μην τα πολυσκέφτομαι σχετικά με την σωματική, ψυχική και σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών, καθώς και με την παραμέλησή τους, όπως τα άκουσα στην εκδήλωση του Σωματείου ΕΛΙΖΑ. Ανάμεσά τους ίσως βρεις και εσύ κάποια που δεν ήξερες. Ίσως να σε πιάσει κι εσένα η ίδια φαγούρα που έπιασε εμένα να τα μοιραστείς με άλλους. Και ίσως, λέω ίσως, κάπως έτσι να καταφέρουμε να ρίξουμε φως σε αυτό το πολύ, πολύ σκοτεινό θέμα. Όσο μικρή κι αν είναι η συνεισφορά μας, κέρδος είναι.
1. Τι σημαίνει κακοποιώ σωματικά ένα παιδί; Με το που το ακούμε σκεφτόμαστε ασπρόμαυρες αφίσες με παιδιά με μαυρισμένα μάτια ή με σπασμένα χέρια και πόδια από το ξύλο. Ναι, η σωματική κακοποίηση είναι κάθε μορφή βίας που καταλήγει σε τραυματισμό ή κάκωση στο παιδί. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Σωματική κακοποίηση είναι και κάθε είδους σωματική τιμωρία που συμβαίνει με συχνότητα και συνοδεύεται με τρομοκρατία του παιδιού. Νόμιζες ότι δεν είχες δει ποτέ σωματικά κακοποιημένο παιδί; Ξανασκέψου το. Είναι εκείνο το παιδί που βλέπεις που και που στην παιδική χαρά, εκείνο που όταν δεν ακούει τη μαμά του τρώει «κανά χαστουκάκι» για να «συνέλθει».
2. Τα παιδιά κάτω των 3 ετών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές κακώσεις. Περίπου 70% των θανάτων λόγω κακοποίησης αφορούν αυτά τα τόσο μικρά, ανυπεράσπιστα παιδάκια, ηλικιών 0-3.
3. Τα παιδιά που πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα, από αναπτυξιακή ή συναισθηματική διαταραχή ή αναπηρία, διατρέχουν 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για κακομεταχείριση σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.
4. Στην πραγματικότητα η μαμά που θα βλάψει το παιδί της σωματικά δεν είναι μια μαμά – τέρας του παραμυθιού. Είναι η μαμά που βλέπεις στο μίνι μάρκετ στη γωνία, εκείνη με τα σπασμένα νεύρα και την επιλόχειο κατάθλιψη, που φροντίζει το «απαιτητικό μωρό» που όλη μέρα κλαίει, δεν τρώει, έχει κολικούς, δεν κοιμάται ποτέ. Είναι εύκολο «να το χάσεις» μέσα σε μια καταραμένη στιγμή. Και αν συμβεί το τραγικό γεγονός της κακοποίησης, τότε αποδιοργανώνεται ο συναισθηματικός δεσμός με τον γονιό και το παιδί γίνεται ακόμη πιο δύσκολο, προκαλώντας μεγαλύτερο θυμό ή αδιαφορία.
5. Υπάρχει κάτι που ονομάζεται «Σύνδρομο Ταρακουνήματος του Παιδιού». Προσωπικά δεν είχα ιδέα για τον όρο, τον έμαθα όταν η κόρη μου ήταν τριών μηνών και κάτι έψαχνα στο ίντερνετ για το παρατεταμένο κλάμα της. Είναι η κίνηση του να κουνάς μπρος πίσω με απόγνωση ένα μωρό που κλαίει ασταμάτητα και σου έχει σπάσει τα νεύρα. Ακούγεται σχετικά αθώο (δεν είναι δα ότι το χτυπάς) και αρκετά πιθανό να συμβεί στον οποιονδήποτε, ναι; Άκου τώρα: όταν τραντάζεται ένα μωρό, το κεφάλι του πηγαίνει μπρος-πίσω γρήγορα και με μεγάλη δύναμη, η οποία προξενεί βλάβες των λεπτών αγγείων στον εγκέφαλο του μωρού που προκαλούν αιμορραγία. Αυτή η απλή αλλά έντονη κίνηση απόγνωσης προκαλεί πολύ εύκολα στο μωρό τύφλωση, σπασμούς, κώφωση, μαθησιακές δυσκολίες, εγκεφαλική βλάβη, θάνατο.
6. Κι αν διαφωνείς για το αν μπορεί να συμβεί στον οποιονδήποτε, οφείλω να σου πω πως οι βασικοί υπαίτιοι για το σύνδρομο του ταρακουνήματος είναι οι μπαμπάδες των παιδιών ή οι πατριοί τους.
7. Η ψυχολογική κακοποίηση είναι δυστυχώς ακόμη πιο διαδεδομένη καθότι λιγότερο «χειροπιαστή» και τα σημάδια της δεν φαίνονται. Ένα παιδί κακοποιείται ψυχολογικά κάθε φορά που ένας μεγάλος το εκφοβίζει, κάθε φορά που απομονώνεται από τη μαμά του ή τον μπαμπά του, κάθε φορά που το απορρίπτουν, το υποβιβάζουν, το υποτιμούν και το προσβάλλουν. Κι αν αυτό το ήξερες, άκου κάτι που δεν ξέρεις: στην τελευταία διαβαλκανική έρευνα, η χώρα μας ήρθε πρώτη στην ψυχολογική κακοποίηση των παιδιών. Πρώτη.
8. Φαγητό, ένδυση, στέγη, εκπαίδευση, ιατρική φροντίδα. Αυτά είναι τα απαραίτητα για την ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη ενός παιδιού. Παραμελημένο θεωρείται ένα παιδί που στερείται κάτι από τα παραπάνω αλλά και στοργή, ερεθίσματα, φροντίδα. Υπάρχουν έρευνες που συνδέουν την μη ομαλή ή καθυστερημένη οργανική ανάπτυξη με την απουσία στοργής και ερεθισμάτων στο περιβάλλον του παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί μπορεί να σταματήσει να ψηλώνει, να παίρνει βάρος, να μεγαλώνει επειδή παραμελείται.
9. Αν υποθέσουμε πως αυτό το κείμενο θα το κάνουν share 600 άνθρωποι, οι 100 από αυτούς έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά ως παιδιά. 1 στα 6 παιδιά (1 στα 5, λένε οι πιο πρόσφατες Ευρωπαϊκές έρευνες) συμμετείχαν ή εκτέθηκαν σε πράξεις σεξουαλικού περιεχομένου υποκινούμενες από ενήλικα, με σκοπό την ικανοποίηση του ενήλικα.
10. Τα παιδιά από 0-3 χρόνων θεωρούνται ομάδα αυξημένου κινδύνου για σεξουαλική κακοποίηση επειδή μπορεί να μην καταλαβαίνουν τι γίνεται και να πείθονται εύκολα να συμμετάσχουν μια πράξη που πρέπει να μείνει κρυφή.
11. Ο δράστης είναι στις περισσότερες περιπτώσεις γνωστός στο παιδί. Όσο κι αν δεν θέλουμε ούτε καν να το σκεφτόμαστε, οι δράστες συνήθως προέρχονται από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον του παιδιού καθώς και από ενήλικες που τα προσέχουν (π.χ. δάσκαλος, προπονητής). Είναι άτομα που το παιδί νιώθει οικειότητα και εμπιστοσύνη, άτομα που θα ζητήσουν από το παιδί «να το κρατήσει μυστικό».
12. Μελέτη περισσότερων από 17.000 ενηλίκων έδειξε ότι η κακοποίηση και η παραμέληση στην παιδική ηλικία σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα προβλημάτων στη μετέπειτα ζωή όπως κατάθλιψη, χρήση ουσιών, κάπνισμα, παχυσαρκία, καρκίνο, διαβήτη, καρδιαγγειακή νόσο, πρόωρο θάνατο.
13. Στην Ελλάδα, 1 στα 2 παιδιά έχει πέσει θύμα τουλάχιστον μίας ανεπιθύμητης εμπειρίας σωματικής βίας, σχεδόν 3 στα 10 παιδιά (28%) δηλώνουν παραμελημένα.
14. Λιγότερο από 1 στις 10 σοβαρές περιπτώσεις αναφέρονται στις υπηρεσίες ενώ 9 στις 10 παραμένουν χωρίς διάγνωση, προστασία και αντιμετώπιση.
15. Θυμήσου την περίπτωση της Άννυς πριν μερικούς μήνες. Και θυμήσου και όλους εκείνους του γείτονες, που έβγαιναν στα κανάλια και έλεγαν πως άκουγαν, αλλά δεν έκαναν τίποτα γιατί «δεν ήταν δική τους δουλειά». Κι όμως, δεν έχουμε μόνο ηθική υποχρέωση, αλλά και νομική να καταγγείλουμε περιστατικά κακοποίησης παιδιών αν πέσουν στην αντίληψή μας.
Το ΕΛΙΖΑ είναι η μόνη εξειδικευμένη Μη Κυβερνητική Οργάνωση στην Ελλάδα που ασχολείται αποκλειστικά με την προστασία και τα δικαιώματα των παιδιών που έχουν υποστεί είτε κινδυνεύουν να υποστούν κακοποίηση ή παραμέληση δίνοντας έμφαση στην προσχολική ηλικία 0 έως 5 ετών.
Σε συνεργασία με τα «Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος», έχουν ιδρύσει στο Μαρούσι τον Ξενώνα SOS-EΛΙΖΑ. Είναι ένα πρότυπο κέντρο προστασίας, θεραπείας και αποκατάστασης, με εξειδικευμένο και αφοσιωμένο προσωπικό, το οποίο περιθάλπει ανά πάσα στιγμή 20 βρέφη, νήπια και παιδιά ως 5 ετών που έχουν υποστεί παραμέληση ή κακοποίηση.
Αν όλα αυτά που διάβασες σε αναστάτωσαν ένα τσικ περισσότερο απ’ ότι όλους εμάς, γιατί κάτι σου θύμισαν κάποια περίπτωση που γνωρίζεις ή σου χτύπησαν κάποιο καμπανάκι για κάτι που συμβαίνει μέσα στο σπίτι σου, θέλω να σε παρακαλέσω κάτι: Η Ανοικτή Γραμμή 11525 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» λειτουργεί σε 24ωρη βάση στελεχωμένη από ομάδα ειδικών, οι κλήσεις είναι εμπιστευτικές και δεν ηχογραφούνται. Μην ντρέπεσαι, μην φοβάσαι, μην δειλιάζεις. Σήκωσε το τηλέφωνο και κάλεσέ τους. Σήμερα.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για τάσεις και νέα στη Μόδα, Celebrity και Gossip News στο missbloom.gr