"Χωρισμός ή συμβιβασμός;"
"Πώς να διαχειριστείς το διαζύγιο σε σχέση με τα παιδιά;"
Οι πιο συχνές ερωτήσεις σας στο mail μου και στα social media είναι οι εξής:
"Τελικά τι είναι καλύτερο; Να χωρίζεις ή να μένεις στη σχέση για χάρη των παιδιών;…"
- Τι χρειάζονται τα παιδιά και ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος και χρόνος να χωρίσει κανείς;
Έχω εντοπίσει τις εξής κρίσιμες/δύσκολες περιόδους στη σχέση:
- Ο ερχομός ενός παιδιού (ή ενός δεύτερου παιδιού)
- Η αλλαγή συνθηκών επιβίωσης (πχ μετάθεση, απόλυση, προαγωγή)
- Η φυγή των παιδιών από το σπίτι (συνήθως για σπουδές)
- Απιστία, εξωσυζυγική σχέση (αν και συνήθως είναι η συνέπεια των παραπάνω)
Τι δείχνουν οι έρευνες;
Η επιστημονική άποψη υποστηρίζει ότι ο χωρισμός του ζευγαριού είναι προτιμότερος, αν το παιδί ζει σε περιβάλλον αστάθειας, ανασφάλειας και βίας . Αν δηλαδή ένα ζευγάρι έχει πολύ συχνούς καβγάδες, αν ο χωρισμός τους είναι μια απειλητική σκέψη η οποία ανακύπτει κάθε λίγο, αν το παιδί γίνεται αποδέκτης ή παρατηρητής λεκτικής ή σωματικής βίας, τότε ο χωρισμός έρχεται να λυτρώσει το παιδί και να του προσφέρει ένα υγιές και σταθερό περιβάλλον.
Από την άλλη, μπορεί να μην υπάρχουν έντονες εξάρσεις αλλά οι δυο γονείς να έχουν αποξενωθεί συναισθηματικά, κάτι που έχει τεράστια συνέπεια στην ψυχική τους κατάσταση. Έχω δει ανθρώπους με έντονα καταθλιπτικά συμπτώματα όσο είναι στην δυσλειτουργική σχέση, οι οποίοι πραγματικά μεταλλάσσονται όταν βγαίνουν από εκείνη. Πόσο ένας δυστυχισμένος άνθρωπος μπορεί να είναι αφοσιωμένος γονιός;
Ανάλυσέ το: Όταν ο χωρισμός είναι μονόδρομος
Το γονεϊκό παιδί
Γονεϊκό ονομάζεται το παιδί που έχει αναλάβει έναν γονεικό ρόλο, συνήθως εξαιτίας της απουσίας του ενός γονέα ή της ανάγκης "συντρόφου" του άλλου. Αν δηλαδή μια μητέρα δεν λαμβάνει συναισθηματική ή οικονομική υποστήριξη από τον σύντροφό της, την περιμένει από το παιδί της. Το παιδί αυτό λοιπόν δεν μεγαλώνει σαν παιδί, αλλά σαν ενήλικας. Είναι μια μορφή κακοποίησης, καθώς η μητέρα δεν σκέφτεται τι να προσφέρει εκείνη στο παιδί της, αλλά το τι χρειάζεται εκείνη από αυτό. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, θεωρώ ότι είναι πολύ καλύτερο η μητέρα να πάρει τη ζωή στα χέρια της, και αν αυτό συνεπάγεται χωρισμός, να χωρίσει και γιατί όχι, να ξαναφτιάξει τη ζωή της. Μια ευτυχισμένη γυναίκα, έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να είναι και καλή μητέρα.
Η σχέση δουλεύεται
Ο χωρισμός φαίνεται μια υγιής λύση όταν το ζευγάρι νιώθει πως έχει κάνει ό,τι προσπάθεια μπορούσε για να ζώσει τη σχέση του και δεν τα κατάφερε. Πολλές φορές, η έναρξη της σχέσης είναι τέτοια που δεν διασφαλίζει το μέλλον της. Για παράδειγμα, ένας γάμος επειδή προέκυψε εγκυμοσύνη χωρίς να υπήρχε πριν τέτοια διάθεση ή ένα γάμος σε πολύ μικρή ηλικία.
Υπάρχουν όμως και οι φορές που το ζευγάρι απογοητεύεται πολύ εύκολα. Η πρώτη μεγάλη κρίση μπορεί να είναι ικανή να χωρίσει το αντρόγυνο, γιατί έχουν μεγάλες προσδοκίες. Φαντάζονται τη σχέση ιδανική και απογοητεύονται πολύ εύκολα όταν η καθημερινότητα και η πραγματικότητα τους διαψεύσει. Σε αυτά τα ζευγάρια προτείνω ανεπιφύλακτα τη θεραπεία ζεύγους, καθώς έχω δει στην πράξη πραγματικές και εντυπωσιακές αλλαγές. Τα ζευγάρια αποκτούν τέτοιες δεξιότητες οι οποίες αλλάζουν τον τρόπο που επικοινωνούσαν. Επίσης, η θεραπεία τους κάνει να πιστέψουν ξανά στη σχέση τους και να κάνουν καινούρια όνειρα. Η σχέση ξαναγεννιέται και αποκτά πάλι νόημα.
Ανάλυσέ Το | Πώς να ανακτήσεις τη χαμένη εμπιστοσύνη στη σχέση
Πώς να χειριστείς το διαζύγιο σε σχέση με τα παιδιά;
Τα παιδιά χρειάζονται ειλικρίνεια, ανεμελιά, απενοχοποίηση, σταθερότητα, ασφάλεια.
Ειλικρίνεια
Πείτε τους την αλήθεια, στο σημείο που ρωτούν. Δηλαδή, "ο μπαμπάς και η μαμά δεν θα μένουν μαζί, εσείς θα μένετε με τη μαμά στο σπίτι μας (συνήθως) απλά ο μπαμπάς θα μείνει σε κάποιο άλλο σπίτι εδώ κοντά (το ιδανικό), έτσι ώστε να είναι κοντά μας και να έρχεται και να πηγαίνουμε όποτε το χρειαζόμαστε". Ενθαρρύνετε τα να ρωτήσουν ό, τι θέλουν.
Συνήθως ρωτούν "γιατί χωρίζετε;" ή "δεν αγαπιέστε;" ή "εμείς μπορούμε να μένουμε με τον μπαμπά;". Απαντήστε με λίγα σαφή λόγια (εξαρτάται βέβαια και από την ηλικία του παιδιού). Πείτε τους ότι χωρίζετε γιατί πλέον αγαπιέστε σαν φίλοι και όχι σαν αντρόγυνο. Μην μπαίνετε σε λεπτομέρειες. Πείτε τους ότι οι λόγοι που χωρίζετε είναι καθαρά δικοί σας και δεν έχουν καμία σχέση με τα παιδιά. Αν εκφράσουν την ανάγκη να μείνουν με τον μπαμπά, απαντήστε ότι θα μπορούν να μένουν όσο συχνά θέλουν, αρκεί να το προγραμματίζουν από πριν.
Ανεμελιά
Το διαζύγιο αντί για σωτηρία, μπορεί να γίνει εφιάλτης για τα παιδιά, μόνο αν κάποιος από τους γονείς τα χρησιμοποιεί για να κερδίσει αυτά που χρειάζεται από τον ή την πρώην σύντροφό του. Επίσης, τα παιδιά χάνουν την ανεμελιά τους αν γίνονται θύματα γονικής αλλοτρίωσης. Αν δηλαδή ένας από τους δυο γονείς ακυρώνει, απορρίπτει και διαβάλει τον άλλον στο παιδί, με αποτέλεσμα το παιδί να αποφεύγει τον γονέα, ακόμη και να τον μισεί. Δυστυχώς, το θύμα σε αυτή την περίπτωση είναι μόνο το παιδί, όπου αν ο γονέας που απορρίπτει είναι του ίδιου φύλου, καταστρέφεται η αυτοεκτίμησή του και αν είναι άλλου φύλου, καταστρέφεται η ικανότητά του να αγαπήσει στο μέλλον έναν άντρα ή γυναίκα αντίστοιχα.
Απενοχοποίηση
Η εγωκεντρική φύση του παιδιού το κάνει αν νιώθει υπεύθυνο για ό,τι συμβαίνει γύρω του, καλό ή κακό. Έτσι, αν το διαζύγιο παρουσιαστεί από εσάς σαν κάτι τραγικό και λυπηρό, το παιδί θα νιώσει ένοχο και υπεύθυνο. Μπορεί να προσπαθήσει να σας τα βρει ακριβώς επειδή θέλει να "διορθώσει" τα πράγματα. Χρειάζεται να μεταδώσετε στο παιδί την αίσθηση ότι όλο αυτό γίνεται για καλό και ότι θα είστε πολύ καλύτερα σαν οικογένεια, κάτι που θα διαπιστώσει και το ίδιο με τον χρόνο. Το να πείτε στο παιδί ότι "δεν φταις" και παρόλ’ αυτά το περιβάλλον του να είναι αρνητικό και δυσάρεστο, δεν θα αλλάξει την ενοχή που θα νιώθει.
Σταθερότητα
χρειάζεται να συμφωνήσετε με τον σύντροφός σας τις ημέρες και ώρες που θα βλέπει τα παιδιά. Αυτές θα πρέπει να είναι σταθερές και όχι να αλλάζουν ανάλογα με το πρόγραμμά σας. Ο μπαμπάς καλό είναι να μιλάει σε σταθερή βάση στο τηλέφωνο (ή skype) με τα παιδιά του και εκείνα να νιώθουν ελεύθερα να εκφράσουν την επιθυμία τους να τον συναντήσουν. Το πρόγραμμα χρειάζεται να είναι σταθερό και να μην αλλάζει εκτός απροόπτου.
Ανάλυσέ Το | Πώς να παίρνεις σωστές αποφάσεις
Ασφάλεια
Το παιδί θα νιώσει ασφάλεια αν δει στο πέρασμα του χρόνου ότι αυτά που του λένε και του υπόσχονται οι γονείς του , γίνονται και στην πράξη. Επίσης, χρειάζεται να υπάρχουν τα όρια που έχουν ανάγκη τα παιδιά για να νιώσουν ασφάλεια, και όχι αυτά τα αλλάζουν επειδή οι γονείς λυπούνται για την κατάσταση.
Οι έρευνες δείχνουν ότι ένα ζευγάρι που πιστεύει στην σχέση, δεν οδηγείται στον χωρισμό. Ο καθένας μας έχει τα δικά του κριτήρια, όρια, αντοχές και προτεραιότητες. Ωστόσο, σε ένα διαζύγιο, η ψυχική υγεία του παιδιού χρειάζεται να μπει σε προτεραιότητα και παράλληλη να δώσει κίνητρο στους γονείς να ορθοποδήσουν και να συνεργαστούν.
Να είστε καλά!
Σ.
Ιnstagram : sandy_koutsostamati Twitter: S_Koutsostamati Facebook page: Σάντυ Κουτσοσταμάτη