Οι διαταραχές προσωπικότητας είναι πολύ συχνό φαινόμενο και τις συναντάμε καθημερινά. Η διαταραχή επηρεάζει όλη τη ζωή του ατόμου, τις σχέσεις του, τη συμπεριφορά του, τις επιλογές του και τα συναισθήματά του.
Θα μιλήσουμε για τις διαταραχές σε δυο φάσεις.
Σήμερα θα σου γνωρίσω την Παρανοειδή, Μεταιχμιακή, Σχιζοειδή, Ναρκισσιστική και Δραματική διαταραχή προσωπικότητας.
Παρανοειδής Διαταραχή της Προσωπικότητας
Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται από διαρκή καχυποψία και δυσπιστία για τους ανθρώπους. Ασχολούνται επίμονα με αδικαιολόγητες αμφιβολίες για την πίστη ή την αξιοπιστία φίλων ή συνεργατών και είναι απρόθυμα να εμπιστευτούν προσωπικά τους θέματα σε άλλους. Γενικά, ψάχνουν να βρουν κρυμμένα μηνύματα σε καλοήθεις παρατηρήσεις ή γεγονότα. Επίσης, τα άτομα αυτά έχουν επανειλημμένες υποψίες χωρίς δικαιολογία αναφορικά με το/τη σύζυγο ή τον/την ερωτικό/η σύντροφο. Τα άτομα με Παρανοειδή Διαταραχή της Προσωπικότητας σπάνια αναζητούν θεραπεία, πιθανότατα λόγω της έντονης καχυποψίας και δυσπιστίας τους, που περιλαμβάνει φυσικά και τους θεραπευτές.
Μεταιχμιακή Διαταραχή Της Προσωπικότητας
Τα άτομα αυτά, χαρακτηρίζονται από υπερβολική αστάθεια στο συναίσθημα, στη διάθεση, στη συμπεριφορά, στις σχέσεις και στην εικόνα του εαυτού τους. Είναι παρορμητικά και φοβούνται ακόμη και την ιδέα της εγκατάλειψης. Ή θα υποτιμούν ή θα εξιδανικεύουν και τον εαυτό τους αλλά και τους άλλους. Η παρορμητικότητά τους αφορά την οικονομική σπατάλη, το σεξ, την κατάχρηση ουσιών, την επικίνδυνη οδήγηση ή τα επεισόδια υπερφαγίας. Τα άτομα αυτά, μόλις νιώσουν ότι κάποιο άτομο τα αφήνει, είτε πρόκειται για χωρισμό, είτε για κάποια προσωρινή απομάκρυνση ή ταξίδι, πλημμυρίζονται από φόβο, πανικό και από θυμό και οργή. Κι αυτό, γιατί δεν αντέχουν να είναι μόνα τους και επίσης γιατί η «εγκατάλειψη» ίσως εκλαμβάνεται ως απόρριψη και ότι σημαίνει πως αυτά είναι «κακά». Όταν σκεφτούν πως μπορεί να εγκαταλειφθούν, μπορεί να απειλούν ή να σκέφτονται σε κάποιες φάσεις και την αυτοκτονία.
Σχιζοειδής Διαταραχή της Προσωπικότητας
Τα άτομα αυτά φαίνονται αδιάφορα για την κριτική ή τον έπαινο των άλλων και δείχνουν μια ψυχρότητα. Φαίνονται σαν να έχουν επίπεδα συναισθήματα. Τα άτομα με σχιζοειδή διαταραχή της προσωπικότητας, είναι απομονωμένα κοινωνικά και επίσης παρουσιάζουν μια μοναχικότητα. Οι ασθενείς με σχιζοειδή διαταραχή της προσωπικότητας συνήθως φαίνονται στους άλλους εκκεντρικοί, απομονωμένοι ή μοναχικοί. Δείχνουν μικρό ή καθόλου ενδιαφέρον για σεξουαλικές εμπειρίες με άλλο πρόσωπο και βρίσκουν ευχαρίστηση σε λίγες ή σε καμία δραστηριότητες. Τα άτομα αυτά συνήθως θα απευθυνθούν σε ειδικό, όταν η κατάθλιψη θα τους χτυπήσει την πόρτα. Ωστόσο, νιώθουν πολύ άβολα να αναπτύξουν σχέση με τον θεραπευτή.
Ναρκισσιστική Διαταραχή Της Προσωπικότητας
Το βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής αυτής είναι μια έντονη αίσθηση σπουδαιότητας και μεγαλείου του ατόμου, έντονη ανάγκη για θαυμασμό και έλλειψη «εμπάθειας» (δηλ. αδυναμία του ατόμου να αναγνωρίσει και να νιώσει τις επιθυμίες, τα βιώματα και τα αισθήματα των άλλων). Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας χαρακτηρίζονται από αίσθηση μεγαλείου. Νιώθουν ότι είναι με κάποιο τρόπο μοναδικά και έχουν συνεχή ανάγκη για θαυμασμό, όπου όταν δεν τον παίρνουν πληγώνονται. Το άτομο μεγαλοποιεί επιτεύγματα και ταλέντα και προσδοκά να αναγνωρίζεται σαν ανώτερος χωρίς ανάλογα επιτεύγματα. Μπορεί να έχουν φαντασιώσεις απεριόριστης επιτυχίας, δύναμης, ευφυΐας, ομορφιάς ή ιδανικής αγάπης. Πιστεύουν ότι είναι εξαιρετικά και μοναδικά και θα πρέπει να σχετίζεται με αλλά εξαιρετικά ή υψηλού επιπέδου άτομα. Έχει μια αίσθηση ότι πρέπει οι άλλοι να τους μεταχειρίζονται με ευνοϊκούς όρους και θέλουν να είναι ξεχωριστοί. Εκμεταλλεύονται τους άλλους για να πετύχουν τους σκοπούς τους. Κάποιος με ναρκισσιστική διαταραχή, είναι συχνά ζηλόφθονος με τους άλλους η πιστεύει ότι οι άλλοι είναι ζηλόφθονοι μαζί του. Συχνά, υποτιμούν και ζηλεύουν τα επιτεύγματα των άλλων. Η θεραπεία των ατόμων αυτών είναι αρκετά δύσκολη καθώς το άτομο μεταβιβάζει τα συναισθήματά του στον θεραπευτή και μπορεί να τον υποτιμά, να θυμώσει ή και τελικά να σταματήσει.
Δραματική ή ιστριονική διαταραχή της προσωπικότητας
Τα άτομα με δραματική διαταραχή της προσωπικότητας έχουν ζωηράδα, θεατρικότητα, εξωστρέφεια και είναι ενθουσιώδη και συναισθηματικά. Τα άτομα αυτά αισθάνονται δυσάρεστα σε καταστάσεις στις οποίες δεν είναι το κέντρο της προσοχής. Ο τρόπος που συναναστρέφονται με τους άλλους μπορεί να είναι προκλητικός, φλερτάρουν και ασκούν γοητεία. Η συναισθηματική έκφραση των ατόμων αυτών είναι υπερβολική, θεατρική, επιπόλαιη και με ταχείες εναλλαγές (π.χ. αγκαλιάζουν και φιλούν απλούς γνωστούς σαν να είναι στενοί φίλοι, εύκολα και για το παραμικρό ξεσπούν σε κλάματα, θυμό ή οργή). Συχνά, εστιάζουν στην δική τους σωματική εμφάνιση ώστε να προσελκύσουν προσοχή και μπορεί να αναστατωθούν πολύ με κάποιο αρνητικό σχόλιο. Ο τρόπος ομιλίας είναι υπερβολικά εντυπωσιακός και στερούμενος λεπτομερειών. Τα άτομα αυτά είναι δραματικά, κάνουν επίδειξη θεατρινισμού και εκφράζονται με υπερβολικά συναισθηματικό τρόπο. Εύκολα επηρεάζονται από άλλους ή από καταστάσεις. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό της διαταραχής αυτής είναι ότι τα άτομα θεωρούν τις σχέσεις περισσότερο στενές από ότι είναι στην πραγματικότητα. Χαρακτηριστική είναι και η ευκολία με την οποία προσκολλώνται σε άτομα με δύναμη και εξουσία, από τα οποία περιμένουν εύκολες λύσεις στα προβλήματα τους. Τα άτομα αυτά μπορούν να βοηθηθούν από τη θεραπεία, αν και μπορεί να προσπαθήσουν να χειριστούν τον θεραπευτή.
….η συνέχεια στο επόμενο άρθρο!
Να είσαι καλά!
Σ.
Ιnstagram : sandy_koutsostamati
Twitter: S_Koutsostamati
Facebook page: Σάντυ Κουτσοσταμάτη