Προχθές γνώρισα μια κοπέλα, την Κ, περίπου 30 ετών. Μόλις την είδα εντυπωσιάστηκα από το προσεγμένο παρουσιαστικό της και την ευγένειά της. Τι κι αν έμοιαζε ότι τα είχε όλα; Εκείνη δεν ένιωθε καλά.
«Έχω δόξα το Θεό τη δουλειά μου, έναν άντρα που μ’ αγαπάει, την υγεία μου…Δεν μου λείπει τίποτα. Όμως κάτι μου λείπει. Η ηρεμία μου», είπε η Κ. προβληματισμένη. Ήταν ξεκάθαρο ότι είχε ενοχές που παρόλο που τα «είχε όλα» όπως έλεγε, δεν ένιωθε καλά.Πόσες φορές έχουμε δει ανθρώπους που φαινομενικά «δεν τους λείπει τίποτα», αλλά εσωτερικά βιώνουν μεγάλα άγχη και παλεύουν με την κατάθλιψη, κάποιες φορές χωρίς να το παραδεχτούν ούτε καν στον ίδιο τον εαυτό τους.
Αυτό συμβαίνει γιατί μέσα μας κυριαρχεί η ψευδαίσθηση πως όσo πιο πολλά έχουμε, τόσο πιο ευτυχισμένοι θα γίνουμε. Πόσο λανθασμένη αντίληψη μας καλλιεργούν από τα παιδικά μας χρόνια…
«Διάβαζε να περάσεις στο πανεπιστήμιο, μόνο έτσι θα προκόψεις» «Είχες το πιο όμορφο ντύσιμο στην τάξη!» «Μπράβο, τα έκανες καλύτερα από την Σοφία» «Άντε να βγάλεις χρήματα για να μπορέσεις να ζήσεις σε ένα όμορφο σπίτι» «Τώρα που βολεύτηκες με την δουλειά, βρες κι ένα καλό παιδί» «Τα χρόνια περνάνε, δεν θα κάνεις κι ένα μωρό;»Η λίστα δεν σταματάει ποτέ και ξεκινάει από πριν γεννηθεί ένα μωρό, με τις κρυφές προσδοκίες που έχουν οι γονείς για εκείνο να αποκτήσει όσα πιο πολλά γίνεται.
Κάποιοι θα μου πουν, ότι αυτή είναι η αλήθεια. Αν βγάλεις χρήματα, τότε θα μπορέσεις να ζήσεις σε ένα όμορφο σπίτι. Μα γιατί χρειάζεται να εστιάζουμε σε αυτό; Τα χρήματα θα είναι η αναπόφευκτη συνέπεια αν το παιδί ενθαρρυνθεί να κάνει, ό,τι αγαπά με σκοπό να έρθει σε επαφή με την ψυχή του και όχι για να βγάλει χρήματα. Και γιατί το όμορφο σπίτι απαιτεί χρήματα; Έχω δει σπίτια στα οποία έχουν ξοδευτεί πάρα πολλά χρήματα και κατά τη γνώμη που δεν ήταν καθόλου όμορφα. Και φυσικά και το αντίθετο.
Τώρα που ξεκινούν τα σχολεία, βλέπω στο πρόσωπο των γονιών το άγχος να διατυπώνεται… Όλοι θέλουν το παιδί τους να είναι καλός μαθητής… να πάρει καλούς βαθμούς… για να μην πω και για την επιθυμία κάποιων να πάρει το παιδί τους καλύτερους βαθμούς, από το συμμαθητή, τον γείτονα ή τον ξάδερφο.
Θυμάμαι η μαμά μου είχε τόσο πολύ το άγχος να γίνω καλή μαθήτρια, που στο τέλος έλυνε εκείνη τις ασκήσεις αντί για μένα. Ευτυχώς, για καλή μου τύχη, άλλαξε σύντομα τακτική, όχι γιατί πείστηκε ότι κάνει λάθος, αλλά μάλλον γιατί κουράστηκε.
Το παιδί χρειάζεται να μάθει να αγαπά την μάθηση. Ειδικά στις πρώτες τάξεις. Όχι, να νιώθει καταπιεσμένο από τα έξι του χρόνια και την προσδοκία επάνω του, που μετατρέπεται σε βάρος, να πετύχει.
Το άγχος που έχουμε οι γονείς, το ζουν σαν ενοχές τα παιδιά μας και τελικά σαν την αίσθηση ότι δεν είναι τα ίδια σωστά. Νιώθουν ανεπαρκή. Πως μπορείς να πετύχεις όταν νιώθεις ανεπαρκής;
Μα πιο παιδί δεν πετυχαίνει όταν μαθαίνει να αγαπά τον εαυτό του. Αφήστε το παιδί σας να βιώσει τις συνέπειες, ακόμη και της βαρεμάρας του. Αυτό δεν θέλουμε να μάθει στο σχολείο; Να μάθει να σκέφτεται, να ζήσει εμπειρίες που θα μοιάζουν με εκείνες της αληθινής ζωής.
Η Κ. ήταν πάντα αυτό που λέμε το καλό και σωστό παιδί. Δεν έμαθε όμως ποτέ να δίνει προτεραιότητα στον εαυτό της και στις ανάγκες της. Η ανάγκη να ικανοποιήσει τις προσδοκίες όσων αγαπά (και όχι μόνο) ήταν πάνω από τον εαυτό της. Μπορεί αυτά που ζούσε να τα είχε κι εκείνη ανάγκη. Δεν μπορούσε όμως να το δει γιατί ο εγκέφαλός της ήταν προγραμματισμένος να κοιτάζει τους άλλους και το τι ζητούν από εκείνη. Έπρεπε να δει το σωστό και το «πρέπει».
Πάλι καλά που εκείνη κατάφερε να ανταποκριθεί σε όλα όσα ένιωθε ότι της ζητούσαν. Οι άλλοι που νιώθουν ανάξιοι επειδή απλά δεν κατάφεραν να πετύχουν κάτι που ούτε καν το θέλουν από την αρχή;
Το θέμα δεν είναι το τι έχουμε αλλά το πόσο εκτιμούμε αυτά που έχουμε. Γιατί πάντα έχουμε… απλά δεν έχουμε προγραμματιστεί να το βλέπουμε και να το εκτιμάμε…
Να είσαι καλά!
Σ.