Εδώ και καιρό δέχομαι πολλά μηνύματά σας. Κάτι που με χαροποιεί και με τιμά ιδιαίτερα. Με έκπληξη παρατήρησα, ότι πάρα πολλά από αυτά αφορούν στην δυσκολία που έχουν τα παιδιά σας στο φαγητό. Κάτι το οποίο αντιμετωπίζω και εγώ η ίδια με την Ιωαννίτα.
Οι πιο κοινές περιπτώσεις είναι αυτές της διατροφικής νεοφοβίας, δηλαδή της άρνησης του παιδιού να δοκιμάζει καινούριες τροφές και του διατροφικού αποκλεισμού, δηλαδή την άρνηση του παιδιού να φάει κάποιες συγκεκριμένες τροφές (π.χ. λαχανικά, ψάρι ή όσπρια). Η μικρή μου έχει και τα δύο. Δεν είναι παιδί εύκολο στο φαγητό… Με τεράστια δυσκολία τρώει λαχανικά και γενικά οτιδήποτε καινούριο το αποφεύγει. Δεν θέλει να δοκιμάζει.
Η διατροφική νεοφοβία λοιπόν, δηλαδή η απροθυμία που δείχνουν τα παιδιά στην κατανάλωση νέων τροφίμων και στην ένταξή τους στην καθημερινή τους διατροφή, αποτελεί φυσιολογικό μηχανισμό άμυνας των παιδιών και παρουσιάζεται σε πολλά παιδιά νηπιακής ηλικίας (1-3 ετών). Η νεοφοβική συμπεριφορά εμφανίζεται κυρίως στο 1ο έτος της ηλικίας ενός παιδιού, την περίοδο δηλαδή εκείνη που εντάσσουμε πολλά νέα τρόφιμα στο καθημερινό παιδικό μενού. Αυτή βέβαια κορυφώνεται στο 2ο-6ο έτος, ενώ μειώνεται όσο το παιδί μεγαλώνει, κυρίως μετά την εφηβεία.
Που οφείλεται η άρνηση του παιδιού να φάει;
Πραγματικά, παρατηρώ πολλά παιδιά βρέφη 6 μηνών, που ανοίγουν διάπλατα το στόμα τους για να φάνε και κάποια άλλα που κοιτούν το κουτάλι σαν εχθρό τους. Βρετανοί επιστήμονες βρήκαν μια εξήγηση γιατί πολλά παιδιά δεν θέλουν με τίποτα να δοκιμάζουν νέα φαγητά. Σε μια μεγάλη μελέτη με πανομοιότυπους και μη διδύμους, διαπίστωσαν ότι το σχεδόν 80% της τάσης τους να αποφεύγουν τις άγνωστες γεύσεις είχε κληρονομική συνιστώσα.
«Οι γονείς πρέπει να ξέρουν ότι η διστακτικότητα των παιδιών να δοκιμάσουν νέες γεύσεις δεν είναι επακόλουθο κάποιου λάθους που οι ίδιοι κάνουν ως γονείς, αλλά κάτι που εν μέρει είναι “γραμμένο” στα γονίδιά τους», γράφουν η δρ Λούσυ Τζ. Κουκ, από το University College, του Λονδίνου, και οι συνεργάτες της στην Αμερικανική Επιθεώρηση Κλινικής Διατροφής.
Επίσης, μπορεί το παιδί να είχε κάποια αρνητική εμπειρία με ένα συγκεκριμένο φαγητό. Για παράδειγμα, να είδε κάποιο κόκκαλο στο ψάρι του ή να του μύρισε πολύ έντονα το τυρί. Έτσι, τα αποφεύγει ορμώμενο από το ένστικτο της αυτοπροστασίας.
Ωστόσο, το γεγονός ότι εκ γενετής έχει κανείς την τάση να αποφεύγει τις νέες γεύσεις, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφήσει την έμφυτη τάση του να προσδιορίσει τη ζωή του, τόνισαν οι ερευνητές.
Το συχνό λάθος των γονέων
Η πιο συχνή αντίδραση είναι το παιδί όταν αρχίσει 6 μηνών να τρώει αλεσμένα, να κοιτά με μισό μάτι το κουταλάκι του. Κάτι απόλυτα φυσικό, αφού είναι η πρώτη του επαφή με τέτοιου είδους φαγητό. Σκέψου ξαφνικά κάποιος να σου σερβίριζε κάτι που δεν έχεις ξαναφάει ποτέ στη ζωή σου. Κάτι πρωτόγνωρο σε μορφή, υφή και σχήμα. Πώς θα αντιδρούσες; Το λάθος που κάνουν πολλοί γονείς είναι να αγχώνονται και να πιέζουν το παιδί. Έτσι, το παιδί βρίσκει έναν τρόπο να ελέγχει το γονέα με το να αρνείται το φαγητό. κερδίζει προσοχή, παιχνίδι κ.ά.
Τρόποι αντιμετώπισης στη σελ.ii
Πώς να αντιμετωπίσεις τη διατροφική νεοφοβία και τον διατροφικό αποκλεισμό
1. Πρέπει να είσαι επιεικής και να μην πιέζεις το παιδί
Πρέπει κυρίως να είμαστε επιεικείς με την άρνηση του παιδιού, καθώς ένα παιδί νηπιακής ηλικίας χρειάζεται πρώτα να δει, να ακουμπήσει, να μυρίσει και να γευθεί το τρόφιμο περίπου 15-20 φορές προτού το αποδεχτεί στο διαιτολόγιό του. Ας μην ξεχνάμε κιόλας ότι η συμπεριφορά ενός παιδιού είναι πάντα απρόσμενη, καθώς τη μια μέρα μπορεί να τρώει με ευχαρίστηση ένα φαγητό και την επόμενη να αρνείται να το καταναλώσει. Αν πιέσεις το παιδί για να φάει με το ζόρι, άθελά σου θα ενισχύσεις τη νεοφοβική του συμπεριφορά.
2. Κάνε ευχάριστο το πιάτο του
Μπορούμε να προσθέσουμε το νέο τρόφιμο στο πιάτο μαζί με κάποιο ήδη αγαπημένο του φαγητό ή να χρησιμοποιήσουμε τη φαντασία μας και να σερβίρουμε το φαγητό με κάποιο πρωτότυπο τρόπο, φτιάχνοντας δηλαδή φατσούλες, ζωάκια ή διάφορα πολύχρωμα αντικείμενα με το φαγητό.
3. Κάνε τη μαγειρική παιχνίδι
Ζήτησε από το παιδί σου να ετοιμάσετε μαζί το γεύμα του. Πηγαίνετε μαζί να διαλέξετε π.χ. τα κολοκυθάκια που θα φάτε, βάλτε τα μαζί στο φαγητό και μαζί σερβιρίστε τα στο τραπέζι. Αυτή είναι μια διαδικασία που τα περισσότερα παιδιά χαίρονται πολύ. Ενώ τους δημιουργείτε το ενδιαφέρον να γευτούν αυτό που έφτιαξαν από μόνα τους, επιπλέον, έχουν την ευκαιρία να επεξεργαστούν τη νέα τροφή και να τη γνωρίσουν από πρώτο χέρι.
4. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι όσο συχνότερα προσφέρεται μια νέα γεύση σε ένα παιδί, τόσο πιθανότερο είναι να την συνηθίσει και να αρχίσει να την τρώει με κέφι – μία διαδικασία, πάντως, η οποία ενδέχεται να είναι επίπονη και χρονοβόρα σε ένα έντονα νεοφοβικό παιδί, κατά τους ερευνητές. Δηλαδή μπορεί να χρειαστεί να σερβίρεις την τροφή μέχρι και είκοσι φορές. Οπότε μην απογοητευτείς από την τρίτη φορά.
5. Επιβράβευσε την παραμικρή κίνηση
Κάνε παλαμάκια, τον κλόουν τον καραγκιόζη, όταν το παιδί προσπαθήσει να φάει το φαγητό. Δείξε ότι επιβραβεύεις την προσπάθειά του! Εννοείται πως όταν δοκιμάσει την τροφή, δεν θα το αφήσεις να περάσει έτσι. Θα πάρεις αμέσως τον μπαμπά τηλέφωνο να του το πεις και να επιβραβεύσει και εκείνος, θα το αναφέρεις συχνά και γενικά θα γίνει μεγάλο θέμα!
6. Φρόντισε να μην απογοητευτεί
Τα κάνατε όλα. Σηματάκια, μαγειρική μαζί, επιβράβευση… Τελικά ήρθε η η στιγμή να δοκιμάσει την τροφή. Αν είναι άνοστο ή πολύ ζεστό ή κρύο, δεν θα του αρέσει. Έτσι λοιπόν, αν και όταν το παιδί δοκιμάσει το φαγητό για πρώτη φορά, φρόντισε να μην είναι άνοστο, δηλαδή, πρόσθεσε λίγο αλάτι και ό,τι νομίζεις ότι θα ταιριάζει στις γευστικές προτιμήσεις του παιδιού.
7. Φάε μαζί του το ίδιο φαγητό
Άφησα το σημαντικότερο για το τέλος. Το παιδί μαθαίνει μέσω της μίμησης. Αν κάθεστε στο τραπέζι και εσύ είτε δεν τρως τίποτα είτε τρως το γιαουρτάκι σου, το παιδί δυσκολεύεται να φάει το διαφορετικό φαγητό που του έβαλες. Ξέρω ότι είναι κουραστικό, όμως χρειάζεται να τρως μαζί του και εσύ (ή ο άνθρωπος που είναι με το παιδί) το ίδιο φαγητό ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ!
Αν τηρήσεις τα παραπάνω, να είσαι σίγουρη ότι και το δικό σου παιδί θα αρχίσει να τρώει όπως ονειρεύεσαι… Μην απογοητεύεσαι και μην αγχώνεσαι. Να δείχνεις ψύχραιμη και ήρεμη.
Tips
*H μικρή μου δεν τρώει αυγό, αλλά τρελαίνεται για ό,τι ψωμένιο. Έτσι, της φτιάχνω σχεδόν καθημερινά αυγόφετες.
*Η μικρή μου δεν τρώει όπως είπα τα λαχανικά, έτσι κάνω πολλά (πολλά όμως) μπιφτέκια (μπιφτέκια με λαχανικά και κρέας, ψάρι ή όσπρια και βρώμη). Προσοχή! Ακόμη κι αν το μπιφτέκι τα περιέχει όλα, πρέπει να βάζετε στο πιάτο και τα λαχανικά και τον υδατάνθρακα (πατάτα, ρύζι κ.λπ.).
*Το ταχίνι ολικής άλεσης είναι τροφή πλούσια σε βιταμίνες και μαγνήσιο. Κάνω λοιπόν Cookies με μέλι, βρώμη, σταφίδες, ξηρούς καρπούς και ταχίνι.
Να είσαι καλά!
Σ.
Κάνε like στη σελίδα μου στο facebook «Σάντυ Κουτσοσταμάτη» για να ενημερώνεσαι για τα άρθρα μου και όχι μόνο…
Twitter: S_Koutsostamati
Aπαγορεύεται η οποιαδήποτε αναπαραγωγή, αντιγραφή, αναδημοσίευση, ανάρτηση ή με οποιοδήποτε τρόπο χρήση των κειμένων της ιστοσελίδας. Οι παραβάτες θα διώκονται σύμφωνα με τον νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας και τον ποινικό κώδικα.