Η τεχνική ελέγχου του κλάματος αμφισβητείται συνεχώς γιατί δεν γνωρίζουμε μακροπρόθεσμα τι συνέπειες έχει στην ψυχοσυναισθηματική υγεία του παιδιού. Πολλοί με ρωτάτε τη γνώμη μου και μου εκφράζετε τη διαφωνία σας σχετικά με την τεχνική. Άλλοι μου λέτε πόσο πολύ σας βοήθησε να γίνετε ξανά μια ευτυχισμένη οικογένεια.
Θα σας πω λοιπόν τη δική μου εμπειρία, μετά από 3 χρόνια, αφού η Ιωαννίτα έγινε επισήμως 3 ετών.
Μόλις γέννησα, πραγματικά ερωτεύτηκα την κόρη μου. Ήταν σαν συνέχεια μου. Ήταν η καρδιά μου, η ψυχή μου, η λατρεία μου. Όλα περιστρέφονταν γύρω από εκείνη. Η αγάπη αυτή με τον καιρό ωριμάζει και δυναμώνει. Από τη στιγμή που γέννησα, αυθόρμητα, ο εαυτός μου έρχεται δεύτερος (και τρίτος και τέταρτος…), αλλά παράλληλα, αυτό μου έδινε και μου δίνει τρομερή ικανοποίηση. Στην αρχή δε, δεν ήθελα να πηγαίνω στη δουλειά, δεν ήθελα να αφήνω την μικρούλα πουθενά και προσπαθούσα αγωνιωδώς να κάνω το καλύτερο για εκείνη… Οι μανούλες σίγουρα με νιώθετε… Ο θηλασμός δε, μια μαγική εμπειρία (το περιγράφω και σε σχετικό άρθρο μου). Έτσι, τη θήλασα για δύο χρόνια.
Ωστόσο, η Ιωαννίτα ήταν ένα μωρό που δεν καθόταν ποτέ. Το ποτέ είναι κυριολεκτικό. Θυμάμαι ότι ήθελε όλη τη μέρα να την έχω αγκαλιά και μάλιστα να κοιτάει προς τα έξω. Επίσης, αν σταματούσε η βόλτα και απλά στεκόμουν, έκλαιγε ασταμάτητα. Ήθελε συνεχώς καινούρια ερεθίσματα. Θυμάμαι ότι η παιδίατρος μου είχε πει ότι είναι πολύ προχωρημένη σε σχέση με την ηλικία της και φαίνεται η ευφυΐα της από τον τρόπο που σε κοιτούσε όταν ήταν ακόμη ημερών…. (Είμαι χαζομαμά, το ξέρω-όμως αυτά όλα συνέβησαν… αλήθεια…) Μου είχε πει ότι ένα τόσο έξυπνο παιδί θα θέλει συνεχώς καινούρια ερεθίσματα. «Προσπάθησε να την αφήνεις και λίγο να βαριέται, μου είχε πει».
Πράγματι η μικρούλα δεν στεκόταν ούτε δευτερόλεπτο. Στο relax μπορεί να κάθισε συνολικά σε όλη της τη ζωή, 30 δευτερόλεπτα… Θυμάμαι ότι έπρεπε να περιμένω τον άντρα μου να γυρίσει από τη δουλειά για να πάω…στην τουαλέτα! Για το φαγητό δεν το συζητάω. Είχα μείνει 48 κιλά. Κυκλοφορούσα με το μάρσιπο στο σπίτι για να μπορέσω να χρησιμοποιώ τα χέρια μου (και ήταν και ανεπτυγμένο μωρό. Το ύψος και το βάρος της εκτός καμπύλης). Το βράδυ δε, ξυπνούσε κάθε δυο ώρες και όσο περνούσε ο καιρός τόσο πιο λίγο κοιμόταν. Μπορεί και να μην κοιμόταν καθόλου αν δεν θήλαζε συνέχεια. Έτσι, κάπου στους 5 μήνες άρχισα να κοιμάμαι μαζί της. Βέβαια ο ύπνος αυτός μόνο ύπνος δεν ήταν για μένα. Επειδή είχα μεγάλη ροή γάλατος, η μικρή κάποιες φορές πνιγόταν και έτσι ξυπνούσαμε πολύ για να την σηκώσω να ρευτεί και γενικά για να βολευτεί… Έτσι, το πρωί ξυπνούσα στην ουσία άυπνη και εξουθενωμένη. (Ευτυχώς τώρα με την δεύτερη μικρούλα μου, το βιώνω διαφορετικά γιατί το γάλα έχει ροή τόση όση χρειάζεται και έτσι είναι μεγάλη ευκολία και απόλαυση το ότι κοιμάμαι μαζί της).
Άρχισα να μην είμαι ο εαυτός μου. Η ψυχολογία μου ήταν σε κακή κατάσταση. Είχα τρομερά νεύρα και συνεχές άγχος. Ευτυχώς, η κακή ψυχολογία δεν εκφραζόταν ποτέ στην μικρή, μόνο σε όλους τους κοντινούς μου (γονείς, αδερφή και δυστυχώς στον άντρα μου) Τότε, δεν είχα και τη βοήθεια που χρειαζόμουν. Ξέρεις ότι δεν είναι πάντα εφικτό… Δεν άργησαν να εμφανιστούν και τα προβλήματα υγείας… Ψυχοσωματικά συμπτώματα, δηλαδή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου με πολύ συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα (που αυτό οδηγούσε σε αφυδάτωση και περαιτέρω εξουθένωση του οργανισμού), τρομερό πρόβλημα στη μέση… Θυμάμαι ότι και η σχέση με τον άντρα μου περνούσε κρίση. Ήμουν απίστευτα αφοσιωμένη στο παιδί και είχα αφήσει όλα τα υπόλοιπα.
Όπως έχω ξαναπεί, στα δύσκολα πηγαίνω κι εγώ στη δική μου ψυχολόγο η οποία με έχει βοηθήσει πολύ και την εμπιστεύομαι. Όταν της περιέγραψα την κατάσταση έδωσε τις ερμηνείες της και με παρότρυνε να αρχίσω λίγο να κοιτάζω τον εαυτό μου. Το παιδί θέλει τη μαμά του υγιή. Θέλει δυο αγαπημένους γονείς. Μου είπε ότι είναι πολύ πιθανό, η αρνητικότητα να μην αργήσει να βγει και στο παιδί. Πράγματι έχω γνωρίσει άπειρους γονείς που από την κούραση και την αϋπνία δεν μπορούν να συγκρατήσουν τον εαυτό τους (διάβασε εδώ πώς να συγκρατείς το θυμό σου στο παιδί) φωνάζουν στα παιδιά, ακόμη και τα χτυπούν. Δεν μπορούσα να με φανταστώ να κάνω τίποτα από όλα αυτά όμως προβληματίστηκα. «Πρέπει να αρχίσω να κοιμάμαι λίγο» σκέφτηκα. «Πόσο μου λείπει λίγος ύπνος» «Πόσο μου λείπει ο άντρας μου…»
Έτσι, άρχισα να σκέφτομαι το ενδεχόμενο να προσπαθήσω να μάθω στη μικρή να κοιμάται τη νύχτα και να μην τρώει ασταμάτητα. Εξάλλου είχαμε αρχίσει και τα γεύματα, πέρα του θηλασμού.
Ωστόσο, γνώριζα από πρώτο χερι, ότι η τεχνική ελέγχου του κλάματος δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Πολυάριθμες έρευνες δείχνουν πως ένα παιδί που οι ανάγκες του καλύπτονται άμεσα και σταθερά, έχει περισσότερες πιθανότητες να αναπτυχτεί πιο υγιώς ψυχοσυναισθηματικά. Επίσης, δείχνουν ότι ένα μωρό που αφήνεται να κλαίει βιώνει πολύ έντονο άγχος τη συγκεκριμένη στιγμή.
Θυμήθηκα τα λόγια της ψυχολόγου («Προσωπικά, έχω δει πολλά παιδιά δυστυχισμένα γιατί έχουν χωρισμένους ή δυστυχισμένους γονείς, δεν έχω δει παιδί δυστυχισμένο επειδή το άφησαν για λίγο να κλαίει»).
Ουπς. Λες; Μήπως ΥΠΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ μπορεί η εφαρμογή της τεχνικής να βοηθήσει; Η προσπάθεια γρήγορα απέτυχε. Αδυνατούσα να αφήσω τη μικρή να κλαίει. Οι μήνες περνούσαν και όλοι νόμιζαν ότι κάτι έχει η υγεία μου, λόγω αϋπνίας, εξουθένωσης και αδυναμίας… «Σταμάτα να τη θηλάζεις», ήταν το πρώτο που μου έλεγαν. «Φώναξε κάποια να σε βοηθάει». Δεν ήθελα όμως το παιδί να σταματήσει να θηλάζει αλλά ούτε ήμουν έτοιμη να την αφήνω σε κάποιον τρίτο. (Άργησα πολύ να βρω βοήθεια που θα εμπιστεύομαι.) Έτσι, με την παρότρυνση και του άντρα μου, αποφάσισα να αλλάξω λίγο στο θέμα του ύπνου.
Οι έρευνες δείχνουν ότι από πολύ νωρίς οι γονείς μπορούν να αναγνωρίσουν το κλάμα του μωρού και να καταλάβουν τι χρειάζεται. Εγώ, στους 9 μήνες ήξερα πότε η μικρή πεινάει, πότε έχει λερώσει την πάνα της, πότε βαριέται, πότε νυστάζει… Έτσι, σκέφτηκα να δοκιμάσω, υπό προϋποθέσεις, μόνο τη νύχτα, να την μάθω να κοιμάται στο κρεβάτι της.
Ωστόσο, έκανα μια παραλλαγή στην τεχνική ελέγχου του κλάματος, βασιζόμενη στην τεχνική της Tracy Hogg που ονομάζεται baby whisperer (ψιθύρισμα στο μωρό). Με βάση αυτή την τεχνική αφήνεις το μωρό στο κρεβάτι, αν όμως αρχίσει να κλαίει το σηκώνεις και του ψιθυρίζεις μια γλυκιά φράση, όταν σταματήσει το κλάμα το αφήνεις πάλι στην κούνια του. Αν όμως όσο πας να το ακουμπήσεις στην κούνια αρχίσει να κλαίει το αφήνεις έτσι κι αλλιώς, αν συνεχίσει το κλάμα το σηκώνεις πάλι στην αγκαλιά σου και επαναλαμβάνεις την γλυκιά φράση (Είμαι εδώ, σ’ αγαπώ, για παράδειγμα). Επαναλαμβάνεις το ίδιο μέχρι να κοιμηθεί. Δεν φεύγεις από δίπλα του. Η παραπάνω τεχνική είναι πιο ήπια τεχνική από αυτή του ελέγχου του κλάματος για το μωρό αλλά πιο κουραστική για τη μητέρα.
Αυτό γινόταν για πολύ ώρα… Την τέταρτη μέρα η μικρή κοιμόταν χωρίς να ξυπνάει. Μέχρι τότε, έβλεπα ότι η μικρή ξυπνάει πιο πολύ από συνήθεια (που τελικά την κρατά κι εκείνη άυπνη). Έτσι, μετά την εφαρμογή της τεχνικής κοιμόταν πραγματικά καλύτερα. Ξυπνούσε πιο κεφάτη και ξεκούραστη. Δεν είναι από τις ενέργειες που νιώθω περήφανη, όμως, βεβαιώθηκα ότι γίνεται όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα για το παιδί.
Ωστόσο, για όποιον αποφασίσει να χρησιμοποιήσει την τεχνική ελέγχου του κλάματος πρέπει να ξέρει ότι:
-Η τεχνική δεν πρέπει να εφαρμόζεται εάν το παιδί περνάει κάποια μεταβατική φάση (αλλαγή σπιτιού, χωρισμό ), απώλεια, πένθος, ένταση στο σπίτι.
-Επίσης, η τεχνική δεν πρέπει να εφαρμόζεται εάν το παιδί είναι άρρωστο. Έτσι πρέπει να γίνεται μια εκτενής αξιολόγηση από παιδίατρο.
-Χρειάζεται να έχετε βεβαιωθεί ότι το παιδί δεν πεινάει. Ότι έχει φάει επαρκώς την ημέρα και έχει ενυδατωθεί ο οργανισμός του με αρκετό νερό ή και θηλασμό.
-Επίσης, πρέπει να έχετε επιβεβαιώσει ότι δεν έχει λερώσει την πάνα του ή δεν το ενοχλεί κάτι άλλο.
-Καλό θα ήταν να επισκεφτείτε κάποιον ψυχολόγο προκειμένου να κάνει μια εκτίμηση της ενδοοικογενειακής κατάστασης.
-Η τεχνική δεν πρέπει να συνεχιστεί εάν βλέπετε ότι το παιδί δεν ανταποκρίνεται και βιώνει πολύ έντονο άγχος το οποίο εκφράζεται μέσα στην ημέρα. Συνήθως εκφράζεται μέσω του φαγητού (ζητάει πολύ ή δεν θέλει να φάει)
-Δεν πρέπει να εφαρμόζεται εάν το παιδί βιώνει έντονο άγχος αποχωρισμού.
Μην ξεχνάς ότι το ένστικτό σου είναι ο καλύτερος οδηγός. Αν κάτι δεν πηγαίνει σωστά μέσα σου και νιώθεις κι εσύ ανεξέλεγκτο άγχος, τότε σταμάτησέ το.
Να θυμάσαι, αν σκέφτεσαι να εφαρμόσεις την τεχνική πρέπει αρχικά να γνωρίζεις ότι δεν έχει μελετηθεί επαρκώς σε σχέση με το άγχος που προκαλεί στο παιδί και σε σχέση με τις μακροπρόθεσμες συνέπειες που μπορεί να έχει στην ψυχοσυναισθηματική του υγεία.
Το καλύτερο είναι να ζητήσεις βοήθεια για το πώς να εφαρμόσεις την τεχνική σωστά και την κατάλληλη στιγμή. Επίσης, να ξέρεις ότι η μη ανταπόκριση στις ανάγκες του παιδιού πρέπει να είναι η μεγάλη εξαίρεση και όχι ο κανόνας, αν θέλεις να αναπτυχθεί ψυχοσυναισθηματικά υγιώς το παιδί και να νιώθει ασφάλεια.
Ό, τι έχω διαβάσει μέχρι τώρα, επιβεβαιώνει την αρχική μου σκέψη, πως το παιδί χρειάζεται πρώτα υγιής και ευτυχισμένους γονείς, για να μπορούν κι εκείνοι να προσφέρουν σε εκείνο τα μέγιστα. Δεν σε παροτρύνω να μάθεις στο παιδί να κοιμάται μόνο του. Πάρα πολλοί γονείς απολαμβάνουν να κοιμούνται με τα παιδιά τους. Όμως αν η αϋπνία μπορεί να σε οδηγήσει στην κακοποίηση, λεκτική ή σωματική (γιατί το έχω δει να συμβαίνει), αν απειλείται η ψυχική ή σωματική σου υγεία, τότε πάρε την απόφαση να διορθώσεις την κατάσταση και πάνω απ΄ όλα, ζήτησε βοήθεια.
Να είσαι καλά!
Σ.
Αν θές διάβασε και τα άρθρα "Τα 10 πράγματα που δεν πρέπει να λέμε στο παιδί" και "Πώς να τονώσεις την αυτοπεποίθηση του παιδιού σου" και "Πώς να διαχειρίζεσαι το θυμό σου".
Κάνε like στη σελίδα μου στο facebook «Σάντυ Κουτσοσταμάτη» για να ενημερώνεσαι για τα άρθρα μου και όχι μόνο…
Twitter: S_Koutsostamati
Aπαγορεύεται η οποιαδήποτε αναπαραγωγή, αντιγραφή, αναδημοσίευση, ανάρτηση ή με οποιοδήποτε τρόπο χρήση των κειμένων της ιστοσελίδας. Οι παραβάτες θα διώκονται σύμφωνα με τον νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας και τον ποινικό κώδικα.