Ποιός θα μπορούσε να φανταστεί την παραγωγή ψωμιού από χρησιμοποιημένη βύνη ή την παραγωγή μπύρας από αρτοσκευάσματα που ξέμειναν; Και όμως, να που έγινε στο Χαλάνδρι και στην προσπάθεια του δήμου να εξαλείψει την απώλεια τροφίμων και να καταπολεμήσει τη δημιουργία τροφικών αποβλήτων.
Στο πλαίσιο αυτό και με τη συμβολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ο δήμος συνεργάστηκε με δύο επιχειρήσεις της πόλης και πέτυχε την παραγωγή εξαιρετικών προϊόντων ανωκύκλωσης (food upcycling), με την όλη δράση να υποστηρίζεται οικονομικά από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon Europe ToNoWaste, στο οποίο συμμετέχει ως εταίρος ο δήμος Χαλανδρίου.
Έτσι, το αρτοποιείο BREAD BC δημιούργησε αρτοσκευάσματα (ψωμί, μπάρες και cookies) από χρησιμοποιημένη βύνη της Ζυθοποιίας Αναστασίου, η οποία από τη μεριά της παρασκεύασε την μπύρα Golden Ale από αρτοσκευάσματα που περισσεύουν στο αρτοποιείο BREAD BC. Τα αποτελέσματα αυτής της παραγωγής νέων προϊόντων θρεπτικής αξίας, παρουσιάστηκαν στις αρχές της εβδομάδας, κατά τη διάρκεια του πρώτου στην Ελλάδα εργαστηρίου ανωκύκλωσης, το οποίο οργανώθηκε υπό την αιγίδα του ΕΟΑΝ.
Ο εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος για θέματα κυκλικής οικονομίας, καθηγητής ΕΜΠ Γεράσιμος Λυμπεράτος, ανέλαβε να εξηγήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τις λεπτομέρειες αυτού του ιδιαίτερου και καινοτόμου εργαστηρίου, τη σημασία της ανωκύκλωσης και τον στόχο που έχουν θέσει ως δήμος.
"Εμείς ως δήμος Χαλανδρίου έχουμε ιδρύσει εδώ και δύο χρόνια τη Μονάδα Αποτροπής Απωλειών Τροφών και Δημιουργίας Τροφικών Αποβλήτων και αξιοποιούμε ευρωπαϊκά προγράμματα για την αποτροπή απωλειών τροφίμων. Έχοντας ως δήμος κατακτήσει ήδη σημαντική τεχνογνωσία στην αξιοποίηση των βιοαποβλήτων, επιχειρούμε να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα με την αποτροπή της δημιουργίας τους", λέει αρχικά και συνεχίζει: "Ο στόχος είναι διπλός. Πρώτον, να καταγράψουμε τα σημεία εκείνα, όπου υπάρχουν σημαντικές απώλειες, όπως είναι τα καταστήματα εστίασης φυσικά, οι παιδικοί σταθμοί, τα σχολεία κ.α. Και δεύτερον, να υιοθετήσουμε καλές πρακτικές, που θα αποτρέψουν τις απώλειες τροφίμων.
Πάνω στη λογική αυτή, έχει σημασία κατ' αρχήν να μειώσουμε τη δημιουργία τους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι εφικτό στον απόλυτο βαθμό, αφού πάντα υπάρχει ένα πλεόνασμα. Ένας φούρνος για παράδειγμα, δεν παράγει αυστηρά την ποσότητα που θα πουλήσει, πάντα έχει φτιάξει κάτι περισσότερο. Κι εδώ ακριβώς, τίθεται το ερώτημα, τι κάνουμε με το αναπόφευκτο πλεόνασμα τροφών;
Περνάμε λοιπόν στην αναδιανομή του πλεονάσματος πριν φτάσει στην ημερομηνία λήξης του κι αυτή η αναδιανομή επιτυγχάνεται με δύο τρόπους. Ο ένας είναι μέσω του Κοινωνικού Παντοπωλείου και της σύνδεσής του με καταστήματα και φορείς της πόλης, για παροχή στις οικογένειες εκείνες της τοπικής κοινωνίας που έχουν ανάγκη. Και ο δεύτερος τρόπος να κάνουμε ανωκύκλωση, δηλαδή υποπροϊόντα κάποιων επιχειρήσεων να χρησιμοποιηθούν ως πρώτες ύλες για υποκατάσταση άλλων πρώτων υλών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση για παραγωγή προϊόντων θρεπτικής αξίας.
Έτσι, ήρθαμε σε συνεννόηση με ένα αρτοποιείο και μια ζυθοποιία της πόλης μας, οπότε πήραμε χρησιμοποιημένη βύνη, η οποία διαθέτει θρεπτικές ουσίες, για να κατασκευαστεί ψωμί. Και στη συνέχεια κάναμε το ανάποδο. Πήραμε αρτοσκευάσματα που έχουν περισσέψει για να παραχθεί μπύρα".
Τα δύο νέα προϊόντα
Σχετικά με το ψωμί που παρασκεύασε το αρτοποιείο από τη χρησιμοποιημένη βύνη, αυτό περιέχει δίκοκκο πιτυρούχο αλεύρι και λόγω της επεξεργασμένης βύνης είναι υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και χαμηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Η διαδικασία της παραγωγής του τυποποιείται αυτό το διάστημα με τη συνδρομή εργαστηρίων της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ και έως τα τέλη Δεκεμβρίου αναμένεται να εμφανιστεί το προϊόν στις αρτοθήκες του BREAD BC.
Η μπύρα Golden Ale που ζυθοποιήθηκε από υπολείμματα ψωμιού, είναι μια ιδιαίτερη ελαφριά ετικέτα με περιεκτικότητα 3% ABV κι έρχεται πλέον να προστεθεί στις 115 συνταγές μπύρας που έχει στο ενεργητικό της η Ζυθοποιία Αναστασίου.
Κατά την παρουσίαση στις αρχές της εβδομάδας, οι δύο επιχειρηματίες ανέφεραν πως το εγχείρημα του upcycling δεν ήταν εύκολο, "όμως ήταν μια πολύ μεγάλη πρόκληση", είπε ο ιδιοκτήτης του BREAD BC Περικλής Βούρθης, ενώ ο Φώτης Αναστασίου της Ζυθοποιίας εξήρε τη χαρά της συνεργασίας, τονίζοντας πως "οι συνεργασίες όπως πάντα δείχνουν τον δρόμο".
Για το θέμα αυτής της συνεργασίας, ο κ. Λυμπεράτος λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: "Είναι πολύ σημαντικό να συνεργάζονται ο δήμος και οι τοπικές επιχειρήσεις. Ουσιαστικά ο δήμος λειτούργησε ως καταλύτης σε αυτό εδώ το εργαστήριο με την υποστήριξη του Πολυτεχνείου".
Και για το αν ο επόμενος στόχος θα είναι να πετύχουν κάτι ανάλογο και με άλλες τροφές, απαντά: "Ναι, μπορούν να γίνουν και άλλα πολλά. Είμαστε ήδη στην αναζήτηση αυτών των προϊόντων. Ως ζητούμενο για τις τροφές τίθεται το να είναι υγιεινές και νόστιμες. Κι εδώ κατασκευάστηκαν εξαιρετικής ποιότητας ψωμί, μπάρες και cookies. Θα επιδιώξουμε λοιπόν να το επεκτείνουμε".
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ