Το ρινικό διάφραγμα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό δομικό ανατομικό στοιχείο της μύτης. Το εμπρός μέρος του αποτελείται από χόνδρο ενώ το πίσω από οστό. Ιδανικά βρίσκεται στο μέσον της ρινικής κοιλότητας και τη διαιρεί στις δύο ρινικές θαλάμες. Τι συμβαίνει όμως όταν το ρινικό διάφραγμα δε βρίσκεται στο μέσον; Τι συμπτώματα προκαλεί και ποιους κινδύνους μπορεί να κρύβει μία τέτοια κατάσταση;
Τί είναι η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος;
Με τον όρο σκολίωση ρινικού διαφράγματος περιγράφεται η κατάσταση κατά την οποία το διάφραγμα παρεκκλίνει προς τη μία πλευρά. Αυτό έχει ως συνέπεια η δίοδος του αέρα να στενεύει μονόπλευρα. Σε περίπτωση που η σκολίωση αυτή είναι σοβαρή προκαλείται δυσχέρεια ρινικής αναπνοής ενώ μπορεί να επηρεαστεί και η όσφρηση. Στην πραγματικότητα περίπου το 80% των ανθρώπων έχει κάποιου βαθμού σκολίωση του ρινικού διαφράγματος όμως μόνο οι πιο σοβαρές από αυτές χρήζουν αντιμετώπισης.
Από τι προκαλείται το στραβό ρινικό διάφραγμα;
Το στραβό ρινικό διάφραγμα μπορεί να οφείλεται στα παρακάτω:
- Σε κληρονομικούς παράγοντες
- Σε άσκηση πίεσης στην περιοχή της μύτης κατά τη διάρκεια του τοκετού
- Σε κάποιο τραυματισμό π.χ. κατά τη διάρκεια μίας πτώσεως, κάποιου αθλήματος που εμπεριέχει σωματική επαφή (π.χ. πυγμαχία, πάλη, μπάσκετ κτλ) ή εξαιτίας ενός τροχαίου ατυχήματος
- Σε κάποιο γενετικό σύνδρομο όπως είναι για παράδειγμα η υπερωϊοσχιστία
Ποια είναι τα συμπτώματα των ασθενών με στραβό ρινικό διάφραγμα;
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα των ασθενών με στραβό ρινικό διάφραγμα είναι τα παρακάτω:
- Δυσχέρεια ρινικής αναπνοής, συνηθέστερα από τη μία πλευρά
- Συχνά επεισόδια ιγμορίτιδας
- Επεισόδια ρινορραγίας εξαιτίας της ξηρότητας του ρινικού βλεννογόνου
- Δυσοσμία στόματος εξαιτίας της στοματικής αναπνοής
- Συχνές φαρυγγίτιδες
- Ροχαλητό και υπνική άπνοια
- Αίσθημα κόπωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας εξαιτίας της κακής ποιότητας ύπνου
Πολλοί ασθενείς για μεγάλο διάστημα της ζωής τους παρόλο που βιώνουν πολλά από τα παραπάνω συμπτώματα δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν στραβό ρινικό διάφραγμα. Επίσης όσο η κατάσταση αυτή παραμένει χωρίς κάποια αντιμετώπιση και οι εκδηλώσεις τις υπνικής άπνοιας εγκαθίστανται και χρονίζουν, υπάρχουν πολύ σημαντικές πιθανότητες να υπάρξει σοβαρή επιβάρυνση του καρδιαγγειακού συστήματος. Έχει αποδειχθεί ότι οι εν λόγω ασθενείς είναι επιρρεπείς σε αρρυθμίες, ισχαιμικά επεισόδια κτλ. Για το λόγο αυτό, σε περίπτωση που υποφέρετε από κάτι από τα παραπάνω είναι σημαντικό να εξεταστείτε από έναν εξειδικευμένο ΩΡΛ στην Αθήνα ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδας.
Διαγνωστική προσέγγιση
Προκειμένου να διαπιστώσει ο ΩΡΛ ότι έχετε σκολίωση ρινικού διαφράγματος, αρχικά θα πάρει ένα αναλυτικό ιστορικό όπου θα καταγράψει το χρόνο έναρξης και τον τύπο των συμπτωμάτων σας. Στη συνέχεια θα πραγματοποιήσει μία πλήρη κλινική εξέταση της κεφαλής και του τραχήλου και θα καταλήξει με την εξέταση ΄κλειδί’ για αυτή την πάθηση η οποία είναι η ενδοσκόπηση μύτης. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας θα τοποθετήσει ειδική οπτική ίνα στη ρινική κοιλότητα. Η εικόνα μέσω κάμερας προβάλλεται μεγεθυμένη σε μόνιτορ και έτσι ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει με ακρίβεια κάθε ανατομικό πρόβλημα του διαφράγματος.
Κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης είναι δυνατή η διάγνωση και άλλων καταστάσεων οι οποίες δυσχεραίνουν τη ρινική αναπνοή όπως:
- Υπερτροφία κάτω ρινικών κογχών
- Ρινικοί πολύποδες
- Υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της σκολίωσης ρινικού διαφράγματος είναι αμιγώς χειρουργική. Η επέμβαση λαμβάνει χώρα υπό γενική αναισθησία και είναι εντελώς ανώδυνη. Δεν υπάρχει καμία ουλή ούτε οίδημα ή εκχυμώσεις. Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει πολύ γρήγορα στις καθημερινές του δραστηριότητες. Η τηλεεργασία είναι εφικτή από τη 2η μετεγχειρητική ημέρα ενώ η δουλειά γραφείου από την 1η εβδομάδα μετά την επέμβαση. Η επιστροφή σε χειρωνακτική εργασία επιτρέπεται σε 2 εβδομάδες από την επέμβαση. Ελεύθερη αθλητική δραστηριότητα (π.χ. έντονη άσκηση σε γυμναστήριο μπορεί να αρχίσει σε ένα με ενάμιση μήνα από το χειρουργείο. Αν συνυπάρχουν και άλλα ανατομικά προβλήματα, στον ίδιο χειρουργικό χρόνο μπορούμε να κάνουμε συρρίκνωση των ρινικών κογχών με laser ή ραδιοσυχνότητες ή κογχοπλαστική, να αφαιρέσουμε τυχόν πολύποδες μύτης ή τις υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις.
Σε περίπτωση που ταυτόχρονα με την αποκατάσταση της ρινικής αναπνοής ο ασθενής επιθυμεί να βελτιώσει και το εξωτερικό σχήμα της μύτης του η επέμβαση που πραγματοποιούμε είναι η λειτουργική ρινοπλαστική.
Συμπερασματικά, το στραβό ρινικό διάφραγμα αποτελεί μία ανατομική ανωμαλία η οποία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Μάλιστα, αυτό μπορεί να συμβαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να γίνεται αντιληπτή η αιτία των συμπτωμάτων. Σε αυτή την περίπτωση ο ενδελεχής έλεγχος από έναν έμπειρο και εξειδικευμένο ΩΡΛ θα θέσει τη διάγνωση η οποί θα οδηγήσει στην κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
Ευχαριστούμε τον Δρ. Μιχαήλ Τσούνη MD, PhD Χειρουργό ΩΡΛ Στρατιωτικό Ιατρό και Διευθυντή του Τμήματος Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής του Θεραπευτηρίου "Λητώ".