Η Παυλίνα Βουλγαράκη έχει βρει την μουσική της ταυτότητα μέσα από τις αναζητήσεις και τους πειραματισμούς. Αυτό την οδήγησε στο να κυκλοφορήσει το "Θεός Σχωρέστον", ένα τραγούδι για κάποιους μπορεί να μοιάζει -τουλάχιστον στο πρώτο άκουσμα- κάπως ασύνδετο με την προσωπικότητά της. Η ίδια μας εξηγεί όμως πως είναι κι αυτό μέρος του εαυτού της που μάλιστα είναι στην πιο απενοχοποιημένη του εκδοχή!
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο σου τραγούδι με τίτλο "Θεός Σχωρέστον". Νιώθω σαν να μας συστήνεσαι με άλλο ύφος.
Ως καλλιτέχνης πειραματίζομαι από τα πρώτα μου βήματα. Κάθε δίσκος μου είχε μία νέα προσέγγιση, δεν έμεινα ποτέ στο ίδιο πράγμα. Οι "Λαβύρινθοι" είναι ένας δίσκος πιο γήινος και ακουστικός ίσως: είχε μέσα ακορντεόν, μαντολίνο και πιο λαϊκότροπα στοιχεία ως προς την παραγωγή. Ο δεύτερος ήταν καθαρά ηλεκτρικός, είχε πολλά γκάζια και τον τίτλο "Μωβ καληνύχτες", μια αναφορά στο μωβ υπνωτικό χάπι που έπαιρνα για να κοιμηθώ την περίοδο που τον έγραφα. Ο τρίτος ήταν εξέλιξη του δεύτερου, στο ίδιο μοτίβο αλλά με μεγάλη έμφαση στιχουργικά στον άνθρωπο, στην ύπαρξη, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το "Καμία Ψυχή". Κι ο τίτλος "Ηλιαχτίδα" από το ομώνυμο τραγούδι προέκυψε επειδή μέσα στην καραντίναήταν αυτό που με κρατούσε σε ροή και μου έδινε ελπίδα - αυτός ο δίσκος ήταν η ηλιαχτίδα μου.
Τώρα, λοιπόν, ένιωσα ότι ήρθε η ώρα για έναν καινούργιο ήχο, μια νέα ενέργεια. Έχω μια άλλη "δόνηση" και ως άνθρωπος, όχι μόνο ως μουσικός. To "Θεός Σχωρέστον" σε πρώτη φάση είναι ένα αυτοσαρκαζόμενο τραγούδι αλλά αληθινό. Βγήκε με τους δικούς μου όρους, τη δική μου θέση και αισθητική ως προς την παραγωγή και την ενορχήστρωση που είναι κόντρα στον ήχο της εποχής. Την ανέλαβε ο Σεραφείμ Γιαννακόπουλος, βγάζοντας στην κυριολεξία τα σωθικά του για να το φτιάξει όπως στα αλήθεια θα μου άρεσε, μιας και στην καθαρή δομή του εύστοχα κάποιος θα μπορούσε να πει ότι αγγίζει τα όρια του trash. Ακόμα και το video clip που έκανε ο Δημήτρης Γκάνιος, βρίσκω ότι έχει θέση. Τα ρούχα, τα φώτα, το attitude, η απλότητα.
Δεν φιλοδοξούσαμε να κάνουμε μια mainstream προσέγγιση. Δεν ήταν αυτός ο στόχος. Ήθελα να εκφραστώ. Προσέγγισα έναν underground pop ήχο. Μια dark αισθητική της γυναίκας που είμαι, παρότι τόσα χρόνια έχω δείξει δείγματα γραφής πολύ πιο ευάλωτα και τρυφερά. Παραμένω εύθραυστη, και συνεπώς στον δίσκο που ετοιμάζουμε υπάρχουν πολλά στοιχεία από αυτά που με έχουν συνηθίσει οι ακροατές, αλλά επειδή είμαι και το άλλο, που θεωρούσα κατακριτέο μέχρι πρότινος από τον ίδιο μου τον εαυτό - τα κατώτερα συναισθήματα που περιγράφω στους στίχους του "Θεός Σχωρέστον".
Τα έβαλα κάτω και είπα: "Ως καλλιτέχνης, επιλέγεις να τα μοιραστείς ή να τα κρατήσεις και να κυκλοφορείς μόνο όσα αγγίζουν φάσματα υψηλότερων δονήσεων σαν δημιουργήματα;" Αποφάσισα, λοιπόν, ότι εφόσον το κατώτερο αυτό συναίσθημα είναι συνειδητό και το τραγούδι τελικά άρεσε σε μένα και την ομάδα μου "γιατί όχι;". Γιατί να μην το κάνουμε; Γιατί να μην το κυκλοφορήσουμε; (Το γράψαμε παρέα με τον Λεωνίδα Σώζο και τον Σεραφείμ). Για εμένα ήταν μια απενοχοποίηση, και ξέρεις πού καταλήγω; Ότι εφόσον ένα συναίσθημα, που όπως σου είπα πριν είναι κατώτερο, όπως ο θυμός, η ανάγκη για τρολιά, μεταμορφώνεται σε κάτι όμορφο, αυθεντικό, δημιουργικό και παθιασμένα μάλιστα, η δόνηση τελικά παραμένει υψηλή μ’ έναν άλλον τρόπο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο δίσκος που έρχεται θα είναι αυτό. Αντιθέτως "εξηγεί" το "Θεός Σχωρέστον". Γιατί μέσα σε αυτόν υπάρχει ένα ραπ τραγούδι που έχουμε γράψει με τον Σεραφείμ, ένα ντουέτο που ακόμα δεν μπορώ να σου πω με ποιον είναι... μια πολύ εσωτερική μπαλάντα που απευθύνεται στον κάθε άνθρωπο που έχει μεγαλώσει νιώθοντας το φρικιό της οικογένειας, της παρέας, του σχολείου κι άλλα πολλά. Ο δίσκος γενικά κινείται γύρω από τη γυναικεία ενδυνάμωση, από πράγματα που οι γυναίκες δεν λέμε, που μας έχουν πληγώσει, που θεωρούνται αυτονόητα.
Το διαφορετικό ύφος των δίσκων σου είναι συνέπεια της προσωπικής σου εξέλιξης μέσα στα χρόνια ή πρόκειται για μια στρατηγική που ακολουθείς;
Σε σχέση με εμένα δεν υπάρχει η λέξη "στρατηγική" σε τίποτα στη ζωή μου. Είμαι πάρα πολύ παρορμητική και συναισθητική. Δεν έχω καν την υπομονή να έχω στρατηγική, και ό,τι γράφω είναι ταυτόσημο της ζωής μου. Δεν έχω καταφέρει ακόμα- γιατί το θεωρώ κατόρθωμα και θα ήθελα πολύ να το κάνω- να γράψω κομμάτι που δεν έχει προκύψει από κάποιο μου βίωμα. Όλα σε εμένα έχουν να κάνουν με το πώς πάει η ζωή μου και σε τι φάση είμαι.
Αν κάποιος, δηλαδή, σε παρακολουθεί χρόνια, ξέρει για εσένα πάρα πολλά προσωπικά σου κομμάτια. Δεν σε φοβίζει που ξεγυμνώνεσαι συναισθηματικά;
Επειδή είμαι πάρα πολύ κλειστή στις αλληλεπιδράσεις μου, οι άνθρωποι που είναι κοντά μου στην καθημερινότητά μου δεν τον εκλαμβάνουν αυτόν τον συναισθηματισμό και αυτές τις σκέψεις στο μέγεθος που τις βιώνω. Η δίοδός μου, λοιπόν, είναι η μουσική. Δεν με τρομάζει, αντιθέτως με φέρνει σε ισορροπία. Αν δεν υπήρχε αυτό, νομίζω ότι θα πάθαινα κάτι, θα αρρώσταινα. Και όντως οι ακροατές μου με ξέρουν καλά. Τώρα που είχα γενέθλια, μου φέρανε δώρα στη συναυλία μου στο Μέγαρο Μουσικής και δεν υπήρξε κάτι που να μην είπα ότι θα το αγόραζα εάν το έβλεπα.
Λειτουργεί δηλαδή κάπως ψυχοθεραπευτικά. Παράλληλα έχεις απευθυνθεί και σε ψυχοθεραπευτή. Τι σε οδήγησε σε αυτό;
Κάνω ψυχοθεραπεία από μικρή. Έχω σπουδάσει και Ψυχολογία και έχω εξασκήσει και το επάγγελμα. Κάνω και εθελοντικά σε προσφυγικούς κοιτώνες art therapy κάποιες φορές. Είναι ένα επάγγελμα κοντά σε εμένα και επειδή μπορώ να καταλάβω πώς λειτουργεί, μπορώ να το χρησιμοποιήσω υπέρ μου. Με την έννοια να είμαι ειλικρινής και να εμπιστευτώ τον άνθρωπο απέναντί μου. Αυτό που με ώθησε στη νέα φάση ψυχοθεραπείας με την ψυχοθεραπεύτρια Μένη Μαλλιώρη είναι ότι ενώ πήγα έχοντας ήδη λύσει πολλά θέματα που είχα, υπήρχε ακόμα στην καρδιά μου ένα μικρό πετραδάκι που με πήγαινε πίσω και δεν μπορούσα να εντοπίσω τι είναι. Οπότε, εκείνη έβγαλε αυτό το βάρος από πάνω μου, το οποίο ήταν να ξεκαθαρίσω τη ζωή που θέλω να ζω. Με το που μου έγινε αυτό σαφές, σιγά σιγά άρχισαν να απελευθερώνονται κι άλλα πράγματα από τη ζωή μου.
Θα ήθελες να το κάνεις μελλοντικά ως επάγγελμα ή σκέφτεσαι τον εαυτό σου πάντα ως ερμηνεύτρια;
Εγώ νιώθω δημιουργός, να σου πω την αλήθεια. Νιώθω και ερμηνεύτρια, γιατί καταλαβαίνω ότι έχω μια φωνή μέσα από την οποία επικοινωνώ με ανθρώπους και συνδεόμαστε, αλλά αισθάνομαι κυρίως καλλιτέχνης. Η δύναμή μου, όπως και κάθε καλλιτέχνη, είναι ότι από το τίποτα μπορώ να φτιάξω κάτι. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα ποτέ να το αφήσω γιατί είμαι εγώ. Δεν είναι μία επιλογή, είναι σαν αυτό να επέλεξε εμένα.
Το φετινό καλοκαίρι σε βρίσκει σε περιοδεία με τη μπάντα σου ενώ κάνεις κάποια guest και σε συναυλίες του Γιώργου Σαμπάνη. Πώς είναι αυτή η συνεργασία;
Συνοδεύω τον Γιώργο στις συναυλίες που κάνει σε θέατρα και είμαστε και στην ίδια δισκογραφική εταιρία, την Cobalt Music. Τον εκτιμώ πάρα πολύ και ως άνθρωπο αλλά και ως δημιουργό. Είναι ασύλληπτα ταλαντούχος. Έχει απίστευτες μουσικές γνώσεις, και έχει μελετήσει την ελληνική και την ξένη δισκογραφία. Από αυτά τα lives, ως προς τις γνώσεις, βγαίνω πλουσιότερη. Μου μαθαίνει πράγματα χωρίς να το καταλαβαίνει γιατί απλά, αυτά είναι τα θέματα συζήτησης που τον αφορούν: ο Μάνος Λοΐζος, ο Θάνος Μικρούτσικος, η Χάρις Αλεξίου, ο Μάνος Ελευθερίου, ο Νίκος Γκάτσος. Αρχικά, θεωρώ πάρα πολύ μεγάλη μαγκιά του που ένας τόσο εμπορικός καλλιτέχνης, με τόσους πολλούς και φανατικούς θαυμαστές, έχει επιλέξει να παρουσιάσει σαν καλεσμένο έναν καλλιτέχνη ο οποίος μέχρι στιγμής έχει απευθυνθεί σε πολύ λιγότερο κόσμο, όπως εγώ, με τραγούδια πολύ πιο δύσπεπτα. Τον θαυμάζω και για αυτό, γιατί στηρίζει αυτό που του αρέσει. Αλλά, από την άλλη, ήταν και ένα μεγάλο βήμα για εμένα να δώσω το σήμα μου σε ακροατές που συνήθως διασκεδάζουν ακούγοντας διαφορετική μουσική. Είμαι πολύ χαρούμενη από αυτή τη συνεργασία και νομίζω ότι στο μέλλον θα συνεργαστούμε ξανά και δισκογραφικά.
Πάντως και το δικό σου κοινό είναι πολύ φανατικό, και φαίνεται τόσο στα live όσο και στα social media.
Δέχομαι μεγάλη υποστήριξη. Κάποια στιγμή μιλούσαμε με τον Γιώργο (σ.σ. Σαμπάνη) και του έβαζα κάποια τραγούδια που ετοιμάζουμε για τον δίσκο με τον ντράμερ μου, Σεραφείμ Γιαννακόπουλο, και μου είπε: "Επειδή δεν σου έχει έρθει μια μεγάλη επιτυχία, όπως έρχονται σε εμένα τα τραγούδια, δεν σημαίνει ότι εσύ, αργά και σταθερά, δεν δημιουργείς ανθρώπους που πραγματικά σε πιάνουν και κάτι παίρνουν από εσένα και κάτι παίρνεις κι εσύ από εκείνους, και ότι αυτό δεν θα λειτουργήσει συσσωρευμένα". Και το βλέπω, όπως παρατήρησες κι εσύ, στα live. Τώρα που έπαιξα στα Κύθηρα σε μια μεγάλη πλατεία, αυτοί που ήρθαν να με δουν, ήρθαν μετά και με βρήκαν να μιλήσουμε αναλυτικά για τη μουσική μου. Και στα Γιάννενα που ήταν ένα live σε έναν χώρο 50 ατόμων. Ήταν όμως 50 που ξέρανε ποια είμαι και που ακόμα και το "Θεός Σχωρέστον" δεν τους έκανε εντύπωση ακριβώς για αυτό. Ξέρουν ότι αλλάζω και ότι "καίγομαι" μέσα μου με την έννοια ότι προσπαθώ πάρα πολύ να δημιουργώ καινούργια πράγματα, να καταλαβαίνω ποια είμαι ώστε να μπορώ να με υποστηρίζω. Κι ίσως μπορέσω να δημιουργήσω έστω και μια πόρτα σε έναν άνθρωπο, να καταλάβει κι αυτός ποιος είναι ή να τολμήσει κι αυτός κάτι που δεν θα τολμούσε ποτέ. Θεωρώ ότι αυτός είναι ο ρόλος και η υποχρέωση του καλλιτέχνη, άλλωστε. Η ίδια του η ζωή να εμπνέει τους άλλους ανθρώπους και να τους δίνει δύναμη.
Νιώθεις ότι έχεις ευθύνη να είσαι πρότυπο, οπότε είσαι και πιο προσεκτική σε αυτά που επικοινωνείς;
Δεν αισθάνομαι ότι είμαι πρότυπο και για αυτό έβγαλα και το "Θεός Σχωρέστον". Γιατί, ακριβώς, ήταν ένα μήνυμα για εμένα ότι η μόνη ευθύνη που φέρω είναι να είμαι αληθινή. Και μετά η ευθύνη που έχει ο κάθε άνθρωπος απέναντι στον εαυτό του, να γίνει όσο καλύτερος μπορεί. Δεν εννοώ ικανότερος ή πιο επιτυχημένος και τίποτα βάσει των κοινωνικών προτύπων. Το καλύτερο που έχει να κάνει ο καθένας είναι να τα βρει με την πάρτη του και να προσφέρει στους γύρω του όσο πιο πολλά μπορεί με καθαρό κεφάλι και ανοιχτή καρδιά.
Άκουσε εδώ το νέο τραγούδι της Παυλίνας με τίτλο "Θεός Σχωρέστον":
Συνέντευξη: Άρτεμις Θύμιου