Η πρωτεΐνη είναι ένα μακροθρεπτικό συστατικό, απαραίτητο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι δομικοί λίθοι των πρωτεΐνών είναι τα αμινοξέα, τα οποία διακρίνονται σε αυτά που συνθέτει ο οργανισμός ( μη απαραίτητα) και όσα δεν μπορεί να τα συνθέσει και τα προσλαμβάνει από τις τροφές ( απαραίτητα αμινοξέα). Αποτελούν δομικά υλικά για τους μύες, τους χόνδρους, το δέρμα και το αίμα .
Όσον αφορά στο πρόβλημα της παχυσαρκίας, συνδέεται με πολλούς τρόπους .
Ρυθμίζει τον μεταβολισμό, μιας και οι πρωτεΐνες αποτελούν τους δομικούς λίθους για τον σχηματισμό ορμονών, ενζύμων, νουκλεϊνικών οξέων που συμμετέχουν στους μεταβολικούς δρόμους .
Επίσης, κατά τη διάρκεια μιας δίαιτας, η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης μειώνει την απώλεια μυϊκής μάζας, επιταχύνει την αποκατάσταση και συντελεί στην αύξηση της άλιπης μυϊκής μάζας στο σώμα. Ο μυς είναι ενεργό μεταβολικό όργανο και αυξάνει τις καύσεις .
Η πρωτεΐνη αυξάνει τον κορεσμό, το αίσθημα πληρότητας. Είναι σημαντικό να υπάρχει σε κάθε γεύμα για να μην πεινάμε κατά την διάρκεια της ημέρας , ειδικά σε μια προσπάθεια απώλειας κιλών . Έτσι αποφεύγουμε τα επεισόδια υπερφαγίας και τα συχνά τσιμπολογήματα. Έρευνες δείχνουν μια ελάττωση στη συνολική πρόσληψη θερμιδών ημερησίως κατά 10 % σε άτομα που καταναλώνουν μια διατροφή επαρκή σε πρωτεΐνη .
Επιπλέον αυξάνει τη θερμογένεση , τη δαπάνη ενέργειας που απαιτείται για την πέψη των θρεπτικών συστατικών. Κατά την πέψη, η πρωτεΐνη αυξάνει τις ενεργειακές δαπάνες περισσότερο από τα λίπη και τους υδατάνθρακες.
Σημαντικό ρόλο στην παχυσαρκία, παίζει η " συναισθηματική πείνα” τρώμε δηλαδή χωρίς να πεινάμε, επειδή δεν "πήγε καλά” η ημέρα μας ή όταν βιώνουμε ένα τραυματικό γεγονός . Είναι σημαντικό να τροφοδοτούμε τον οργανισμό μας με σεροτονίνη, η οποία είναι η ορμόνη της ευτυχίας . Η σεροτονίνη παράγεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη το οποίο βρίσκεται μόνο στις πρωτεΐνες .
Ο χρόνος ανακύκλωσης της σεροτονίνης είναι 6 ώρες, και γι' αυτό το λόγο είναι σημαντικό να τροφοδοτούμε τον οργανισμό μας με πρωτεΐνη κατά τη διάρκεια της ημέρας .
Τρανό παράδειγμα η μελέτη που διεξήχθη από το "Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Disease”με συμμετέχοντες που κατανάλωσαν μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες η μια διατροφή κανονικής πρωτεΐνης για 12 εβδομάδες. Μετρήθηκε το σωματικό λίπος πριν και μετά την μελέτη. Και οι δυο ομάδες έχασαν λίπος αλλά η ομάδα με διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνη είχε μεγαλύτερη απώλεια λίπους.
Γενικά συνιστάται να ακολουθούμε μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνη για την ενεργοποίηση του μεταβολισμού. Προσοχή χρειάζεται από άτομα με προβλήματα νεφρικής λειτουργίας ή ιστορικό νεφρολιθίασης μιας και κρίνεται απαραίτητη η επίβλεψη από ιατρό.
Οι καλύτερες πηγές ζωικής πρωτεΐνης είναι το άπαχο κρέας (μοσχάρι, ψαρονέφρι, κατσίκι), ψάρι, πουλερικά χωρίς πέτσα, αυγά και γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών.
Φυτική πρωτεΐνη βρίσκουμε στα όσπρια (φακές, ρεβύθια, φάβα, φασόλια), στα προϊόντα σόγιας, στην κινόα και στους ξηρούς καρπούς.
Dr. Μαρία Αθ. Ψωμά
Ιατρός-Βιοπαθολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Ιατρική & Χειρουργική της Παχυσαρκίας (Paris VI)
Board Certified στην Ιατρική της Αντιγήρανσης