Έχουν υπάρξει στιγμές που ήθελα να ξέρω, με έναν μαγικό ίσως τρόπο, που θα με οδηγήσουν πράξεις και επιλογές που έχω κάνει ή θα κάνω. Βέβαια θα μου πεις έτσι χάνεις τα "απρόοπτα" που τελικά σε οδηγούν σε άλλες σκέψεις και κατευθύνσεις μεγαλώνοντας. "Αν ήμουν στην ηλικία σου εγώ..." ήταν η φράση – λόγος να κλείσω βιαστικά το καθιερωμένο βραδινό τηλεφώνημα με την μητέρα μου, γιατί ήξερα καλά μέσα μου πως η αρχή αυτή θα κατέληγε σε μια χρονοβόρα και προβλέψιμη διαφωνία. "Άλλο εγώ μαμά.." απαντάω κοφτά και καθώς την αποχαιρετάω, αναρωτιέμαι γιατί όλα αυτά που ήθελε να κάνει ή να μην κάνει στην ηλικία μου, απλώς δεν τα σκέφτηκε!
Μοιάζει απλό, αλλά δεν είναι. Υποθέτω! Στα 20, τα 25, τα πρώτα ή δεύτερα -άντα, οι ημέρες είναι γεμάτες εκπλήξεις. Όχι πως οι επόμενες δεκαετίες έρχονται με οδηγίες, όμως τότε είναι που συνειδητοποιείς πως έχεις αποκτήσει μια κάποια εμπειρία (;) και πολλές απο τις αποφάσεις είναι σχεδόν συνειδητές. Δεν το έχω πάθει! Έτσι έχω ακούσει. Και εκεί που η ηλικία των εικοσικαικατι, μοιάζει εντελώς αντιφατική, με τα ξενύχτια να δίνουν και να παίρνουν (ώρες πολύτιμου ύπνου) είτε γιατί βρέθηκες να χορεύεις καθιστή σε club με την παρέα, είτε γιατί παρηγορείς την χωρισμένη φίλη, είτε γιατί το ολονύκτιο texting με το φλερτ δεν έχει τελειωμό, απο την άλλη έχεις να καταφέρεις "κάτι σπουδαίο".
Κάτι μεγαλοπρεπές, που αξίζει, λέμε τώρα, να σπαταλήσεις ώρες ολόκληρες, ίσως και μέρες, μέσα στο άγχος για το αν θα πετύχει ή όχι. Θα βρω την δουλειά των ονείρων μου; Θα μου αρέσει; Θα καταφέρω να σταθώ στα πόδια μου; Γιατί δεν απάντησε στο τελευταίο μήνυμα; Μπορώ να είμαι αρεστή και συμπαθής σε όλους; Γιατί έφαγα το μεγάλο κομμάτι cheesecake, αφού θέλω να τρέφομαι σωστά; Αυτό γιατί δεν το έκανα έτσι; Τότε γιατί δεν απάντησα εκείνο; Μήπως αν πω "όχι" θα φανώ περίεργη; Είμαι αρκετά γενναία για να αντιμετωπίσω την ζωή;
Μπορώ να απαριθμήσω καταλόγους ολόκληρους απο ερωτήματα, σκέψεις, σχέδια, που κατέληξαν σε ένα αλλιώτικο happy ή σκέτο end, χωρίς να διαθέτω την προνομιακή γνώση για τι θα συμβεί μετά. Το έμαθα τώρα, το περιμένω κάπως. Και ενώ το θέμα μου δεν είναι γιατί τα εικοσικαικατι αποτελούν μια αληθινά ανέμελη και ταυτόχρονα αχαρτογράφητη πορεία, ούτε γιατί είναι αδύνατο να προβλέψω το μέλλον μόνη μου - τα μέντιουμ; κλέφτες θα γίνουν;. Το θέμα είναι τι έχει σημασία να πω τώρα στον 25χρόνο εαυτό μου, αν το ταξίδι στον χρόνο απαιτούσε απλούστατα κανα δύο αποσκευές στο χέρι και ένα έγκυρο διαβατήριο. Ως γνωστόν, όμως, τα ταξίδια μένουν αξέχαστα αν έχεις μαζί καλή συντροφιά και σε αυτό συνοδοιπόροι θα γίνουν οι συντάκτριες μας, οι οποίες αν συναντούσαν εκείνο το διασκεδαστικό, ξέγνοιαστο, γεμάτο νιάτα κορίτσι, θα έλεγαν:
Η Δήμητρα, να μιλάς στους ξένους...
Αν μπορούσα να γυρίσω πίσω στα 25 μου χρόνια και να δώσω μία συμβουλή στο κορίτσι εκείνης της εποχής, θα του έλεγα να σταματήσει να κάνει μακροπρόσθεσμα σχέδια, να σκέφτεται διαρκώς και να υπεραναλύει, να αγχώνεται για τα ασήμαντα, να εμπιστεύεται περισσότερο το ένστικτό της και να εστιάζει με τα όνειρά σας σ' αυτά που έχουν περισσότερο σημασία για εκείνη. Θα τής έλεγα να μη δίνει σημασία στο "τι θα πει ο κόσμος”, να υπενθυμίζει στον εαυτό της διαρκώς "είμαι δυνατή, είμαι όμορφη”, να φροντίζει να είναι πάντα ανεξάρτητη, να "μιλάει σε ξένους” και να κάνει όσα περισσότερα ταξίδια μπορεί – έστω κι αν αυτό είναι μία βόλτα μέχρι την άλλη άκρη της πόλης. Και καταλήγει: Θα τής έλεγα "πάρε επιτέλους το δίπλωμα οδήγησης, γλυκιά μου”.
H Κωνσταντίνα, ξόδεψε σε εμπειρίες που αξίζουν...
Ξόδεψε τα χρήματά σου σε εμπειρίες και πράγματα που αξίζουν πραγματικά. Ένα πράγμα που έμαθα μέσα από τις δικές μου εμπειρίες, μεγαλώνοντας, είναι ότι οι αναμνήσεις και η επένδυση στο "αύριο" είναι πολύ πιο σημαντικές από τα πράγματα. Στην ηλικία των 25, όπως η πλειοψηφία των νεαρών ατόμων, προτιμούσα να ξοδέψω το μισθό μου σε πιο ακριβά και περισσότερα ρούχα, συνεχόμενες εξόδους, gadgets που τελικά δεν χρησιμοποιούσα ποτέ. Με το πέρασμα των χρόνων, συνειδητοποίησα πόσα όμορφα ταξίδια θα μπορούσα να είχα κάνει. Και δεν έκανα. Πόσα νέα χόμπι θα μπορούσα να είχα αποκτήσει, ανακαλύπτοντας έτσι και νέες πτυχές του εαυτού μου. Και δεν απέκτησα. Μακάρι να μπορούσα να πω στον εαυτό μου να ξοδέψει χρήμα και ενέργεια σε εμπειρίες και γνώσεις και να ζήσει ως μινιμαλιστής σε σχέση με τα πράγματα - κάτι που προσπαθώ να κάνω από τη στιγμή που μπήκα στην επόμενη δεκαετία της ζωής μου. Τα πράγματα χάνονται, μην αφήνοντας τίποτα πίσω τους στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο χρόνος όμως είναι κάτι που δεν μπορούμε να πάρουμε πίσω και είναι καλό να τον επενδύουμε και όχι να τον ξοδεύουμε.
Η Κατερίνα, να σε φροντίζεις και να σε αγαπάς...
Θα έλεγε κανείς πως από τα 25 μέχρι σήμερα που είμαι 26 –και κάτι μήνες- δεν θα μπορούσα να σκεφτώ μία συμβουλή για τον νεότερο εαυτό μου. Ωστόσο, κάθε μέρα που περνά είναι ένα νέο, διαφορετικό μάθημα. Αυτό που θα συμβούλευα τον νεότερο εαυτό μου λοιπόν είναι να με φροντίζει περισσότερο. Ξέρω πως θα σας φανεί κάπως απλό ή ίσως και κλισέ, ωστόσο ένα υγιεινό γεύμα, ένας απολαυστικό ύπνος, η απόσταση από τοξικές συμπεριφορές και ανθρώπους είναι η πιο σημαντική συμβουλή. Λειτουργεί σαν κινητήριος δύναμη για να συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε τη ζωή, να αντιμετωπίζουμε τις τυχόν αντιξοότητες και να κυνηγάμε τα όνειρα μας. "Να σε φροντίζεις και να σε αγαπάς λοιπόν" θα έλεγα λοιπόν στον νεότερο εαυτό μου και αυτό προτείνω και σε εσάς.
Η Αναστασία, τρία "μη" και φυσικά ένα απόσπασμα του Νίτσε...
Αν σήμερα γυρνούσα τον χρόνο πίσω για να μιλήσω με εκείνον τον παλιό, 25χρονο εαυτό μου τότε, μάλλον, θα του έλεγα: Nα μην ντρέπεσαι, Να μην τεμπελιάζεις, Να μην εναποθέτεις την προσωπική ευτυχία σου στις πράξεις, στις αποφάσεις και τα συναισθήματα κάποιου άλλου γιατί αυτό είναι το μοναδικό πράγμα στον κόσμο που δεν μπορείς να ελέγξεις. Το κακό στην όλη υπόθεση είναι πως ακόμα κι αν είχα τον τρόπο να γυρίσω τον χρόνο πίσω για να πω στον εαυτό μου τα παραπάνω, πιθανότατα να μην τα εφάρμοζα για άλλη μία φορά. Γιατί το πρόβλημα είναι πως για έναν νέο άνθρωπο που τώρα βγαίνει στη ζωή οι "φιλοσοφίες" είναι καλές, παραμένουν, όμως, σύνθετες και πιεστικές και χαοτικές. Βέβαια στην πραγματικότητα, με καθαρό, νηφάλιο μυαλό, δεν είναι τίποτα από αυτά. Ούτε ένας άνθρωπος πριν τα 40 κατέχει κάποια παγκόσμια αλήθεια που δεν μπορεί να γνωρίζει κάποιος, ήδη, από τα 25 του.
Οπότε θα πω ότι αρκεί μονάχα να θυμάται πάντοτε τον Φρίντριχ Νίτσε και εκείνο το απόσπασμα που έλεγε:
"Είσαι μία νέα δύναμη
Είσαι τροχός που κυλά μόνος του
Μπορείς να αναγκάσεις τα άστρα να στρέφονται γύρω σου.
Αλλιώς σκύψε
Για να περάσουν από πάνω σου οι δυνατοί
Αυτοί που ξέρουν για δίκαιο δικό σου το δίκαιο το δικό τους".
Η Σοφία, μην σκέφτεσαι συνεχώς τι θα γίνει αύριο…
Να ζεις το τώρα και να απολαμβάνεις την κάθε στιγμή, να μην αγχώνεσαι για το μέλλον και να μην σκέφτεσαι συνεχώς τι θα γίνει αύριο - γιατί έτσι "επιταχύνεις" το πέρασμα του χρόνου που ούτως ή άλλως φεύγει σαν νερό! Και φυσικά, μην βιάζεσαι να μεγαλώσεις (και να φοράς πάντα αντηλιακό και ενυδατική).
Και τελικά η Γωγώ, το φυσικό χρώμα των μαλλιών μας είναι και αυτό που μας πηγαίνει περισσότερο….
Η βασική συμβουλή που θα έδινα στον 25χρονο εαυτό μου – ή έστω από τις βασικές – θα ήταν να αφήσω ήσυχα τα μαλλιά μου. Πραγματικά ποτέ μου δεν κατάλαβα τι μας έπιανε εκεί γύρω στα 16 – 17 και θέλαμε να βάψουμε τα μαλλιά μας με κάτι αλλόκοτα χρώματα που ουδεμία φυσικότητα είχαν πάνω τους. Άλλη ξανθιά πλατινέ με ένα κρεπάρισμα που θύμιζε κράνος, άλλη κόκκινο τσιχλοφουσκέ, μοιάζαμε όλες με κακή κόπια των Spice Girls χωρίς ωστόσο τη φήμη και τα χρήματα. Κοιτάζοντας παλιές μου φωτογραφίες συνειδητοποιώ τα εξής δύο: Πώς κυκλοφορούσα έτσι; Φίλες δεν είχα να με μαζέψουν;
Έπρεπε να περάσω τα 30 για να αγαπήσω τα βασανισμένα μου και φουντωτά μαλλάκια, τα οποία παρά τις αντιξοότητες που πέρασαν εξακολουθούσαν να στέκονται αγέρωχα ελπίζοντας κι αυτά σε ένα θαύμα. Έπρεπε να περάσω τα 30 για να συνειδητοποιήσω ότι πλέον οφείλω να βάφω τα μαλλιά μου γιατί αν δεν το κάνω θα μοιάζω με τον Νίκο Καρβέλα – ο οποίος βέβαια έχει υγιέστατο μαλλί -. Έπρεπε να περάσω τα 30 για να συνειδητοποιήσω ότι το φυσικό μας χρώμα είναι και αυτό που μας πηγαίνει περισσότερο. Γιατί η φύση ξέρει. Και τελοσπάντων, έπρεπε να περάσω τα 30 για να συνειδητοποιήσω ότι καλύτερα να χρησιμοποιώ τη λακ για να εξολοθρεύω ζουζούνια στο σπίτι, παρά για να κοκαλώνω τη φράντζα και να μοιάζω με τον φοιτητή Chandler Bing των "Friends".