Είναι ταλαντούχα, πολυεπίπεδη και πληθωρική. Παίζει, τραγουδάει, χορεύει και λέει με πάθος την άποψή της όταν πιστεύει ότι χρειάζεται. Είναι ένα από τα πιο χαρισματικά πλάσματα του ελληνικού θεάτρου - και όχι μόνο - και μία από τις πιο συμπαθείς γυναικείες παρουσίες των τελευταίων δεκαετιών. Η Ματθίλδη Μαγγίρα αποδεικνύει περίτρανα ότι ο χρόνος δεν την αγγίζει, και ότι είναι μία καλλιτέχνις που πάνω απ' όλα σέβεται τον ίδιο της τον εαυτό.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, μιλήσαμε μαζί της για το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα, για τον χρόνο που περνάει, για το #Metoo αλλά και την παράσταση στην οποία πρωταγωνιστεί με τίτλο "Κίνηση Ματ".
Στην παράσταση "Κίνηση Ματ" υποδύεστε μία αντιεξουσιάστρια η οποία αναγκάζεται να συνυπάρξει με έναν "μπάτσο". Στην προσωπική σας ζωή πόσο συχνά μπορεί να σας δούμε σε πορείες να τα βάζετε με την εξουσία;
Να τα βάλω με την εξουσία όταν είμαι δυσαρεστημένη, αλλά πολλά χρόνια τώρα, δεν παίρνω μέρος σε πορείες, γιατί αυτό που αντιλήφθηκα είναι ότι εξυπηρετούν την εξουσία. Με ποια έννοια το λέω, με την έννοια ότι όταν όλα αυτά τα χρόνια οι γνωστοί άγνωστοι βιαιοπραγούν δίνουν το δικαίωμα στα Ματ να απαντήσουν με χημικά, δακρυγόνα ο απλός κόσμος που διαμαρτύρεται, χωρίς να βιαιοπραγεί, πλήττεται από τα χημικά. Άρα δεν μπορούμε να διαμαρτυρηθούμε ειρηνικά που είναι ο στόχος μας. Αυτοί οι "γνωστοί άγνωστοι" επιτέλους πρέπει να γνωστοποιηθούν, γιατί μας στέρησαν το δικαίωμα της πολιτισμένης διαμαρτυρίας. Οπότε όποιος κι αν είναι ο στόχος μου δεν επιτυγχάνεται εξ’ αιτίας των. Άρα πιστεύω ότι είναι ώρα να αλλάξουμε τρόπο αντίδρασης για να επιτύχουμε το αποτέλεσμα που θέλουμε.
Ο δημιουργός της παράστασης Μιχαήλ Άνθης τονίζει ότι τα όρια μεταξύ "καταπιεστή" και "καταπιεζόμενου" δεν είναι πάντοτε ορατά. Πώς εκλαμβάνετε εσείς αυτή τη φράση; Έχετε παρατηρήσει να εφαρμόζεται στην κοινωνία πλέον;
Συμφωνώ με τον Μιχαήλ ως προς αυτό και μέσα στο έργο αυτό είναι ευδιάκριτο στο θεατή. Ποιος καταπιέζει ποιόν; Τώρα όσο για την κοινωνία, δεν διαφέρει, γιατί στην ουσία όλα ένα είναι. Παράδειγμα απτό και πρόσφατο είναι το #Metoo. Ακριβώς για αυτό το λόγο καταλήγουν στη δικαιοσύνη. Την αλήθεια δεν τη γνωρίζουμε. Ακούμε δύο πλευρές, πού βρίσκεται η αλήθεια; Οπότε η δικαιοσύνη καλείται στην προκειμένη να την ανακαλύψει για να δικαιώσει ή να τιμωρήσει αναλόγως.
Όσον αφορά στο θέατρο και την υποκριτική, πόσο έχει αλλάξει από τότε που εσείς κάνατε τα πρώτα σας βήματα;
Αρκετά αλλά όταν ολόκληρη η κοινωνία αλλάζει, προς το χειρότερο ή προς το καλύτερο πιστεύετε ότι αυτό δεν θα επηρεάσει την υποκριτική και κατ´επέκταση τον καλλιτεχνικό χώρο; Το θέατρο, έχω ξαναπεί είναι ο δυνατότερος καθρέπτης της κοινωνίας. Άρα ό, τι συμβαίνει στο θέατρο σίγουρα ξεκίνησε πρώτα από την ίδια την κοινωνία. Κοινωνικά έχει εκποιηθεί το πνεύμα, η ηθική, αυτό σίγουρα έχει αντίκτυπο στην υποκριτική και στον καλλιτεχνικό χώρο. Ένα παράδειγμα να σας δώσω στην κωμωδία ας πούμε το χιούμορ μεταλλάχθηκε, όπως πολλές άλλες έννοιες (δημοκρατία), σε κακίες, κράξιμο, ειρωνεία από τη δεκαετία του ‘90. Το είχα παρατηρήσει από τότε άλλα όπου το έλεγα μου απαντούσαν· αυτό είναι εξέλιξη, υπερβάλλεις κτλ. Σήμερα επιβεβαιώνομαι και δικαιώνομαι. Το χιούμορ ενέχει αθωότητα, αυθορμητισμό είναι συγκεκριμένη οπτική γωνία της ζωής, οι κακίες και η ειρωνεία έχουν άλλες διεργασίες οπότε δεν ανήκουν στη βάση που έδωσα παραπάνω.
Μιας και γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας, τι σημαίνει για εσάς η μέρα αυτή;
Τίποτα. Αυτές οι παγκόσμιες ημέρες γενικότερα δεν μου λένε κάτι, αν τυπικά θυμόμαστε μια αξία τη συγκεκριμένη μέρα, ενώ τον υπόλοιπο χρόνο το ξεχνάμε στην πράξη. Η γυναίκα, ήρθε η ώρα να αποκτήσει την ιερότητά της και την πραγματική της θέση μέσα στην κοινωνία. Πιστεύω ότι η περίοδος των πατριαρχιών έχει τελειώσει. Μπορεί να κατακτήσαμε τυπικά ισότητα, αλλά έχουμε περισσότερες γυνακοκτονίες και ουσιαστικά υποβαθμισμένη την ίδια τη γυναίκα. Άρα τι να μου πει η παγκόσμια μέρα, όταν συμβαίνουν σημεία και τέρατα στις γυναίκες παγκοσμίως; Όπως τα Χριστούγεννα θυμόμαστε την αγάπη και τα παιδιά και τον υπόλοιπο χρόνο τερατουργούμε. Η παιδεραστία, η παιδική κακοποίηση σε όλες τις εκφάνσεις της είναι πιο έντονη από ποτέ. Θα περιμένω λοιπόν την παγκόσμια ημέρα παιδιού για να τα θυμηθώ ή να τα γιορτάσω;
Έχετε μιλήσει ανοιχτά για τη σεξουαλική παρενόχληση που δεχτήκατε σε ηλικία 19 ετών. Δεν φοβηθήκατε και μιλήσατε σε μία εποχή πιο συντηρητική, παρόλο που δεν βρήκατε ανταπόκριση. Το μετανιώσατε;
Όχι δεν το μετάνιωσα. Έκανα αυτά που ένιωσα απλώς η κοινωνία είναι τόσο υποκριτικά δομημένη ακόμη μέχρι σήμερα θεωρώ, που με το #Μetoo έγινε ένα μικρό βηματάκι μπροστά αλλά δεν το λύσαμε το θέμα ούτε καθαρίσαμε τους "σταύλους του Αυγεία". Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας αν θέλουμε κάθαρση.
Έχετε μία κόρη 20 ετών. Ποια είναι η βασική συμβουλή που της έχετε δώσει ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει την κοινωνία με όλα τα θετικά και αρνητικά που αυτή έχει;
Τη συμβουλή και τη γνώμη μου θα τη δώσω μόνο αν μου ζητηθεί. Την έχω δομήσει με ηθικές αξίες, με την αλήθεια μου, οπότε πιστεύω ότι είναι καλές οι βάσεις της για να αντιμετωπίσει μια νοσηρή κοινωνία, που είμαστε, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις. Σημασία έχει η εσωτερική της διάκριση και όλα αντιμετωπίζονται. Σίγουρα όσο θα υπάρχω θα τη στηρίζω κυρίως συναισθηματικά.
Πόσο αφιλόξενη ή φιλόξενη μπορεί να είναι η ελληνική κοινωνία για ένανέο κορίτσι με όνειρα και φιλοδοξίες;
Η σημερινή ελληνική κοινωνία δεν είναι όπως ήταν παλιά αλλά δεν είναι μόνο η ελληνική είναι πλέον παγκόσμιο το πρόβλημα για κάθε νέο άνθρωπο. Εδώ σε εμάς βέβαια είναι ακόμη χειρότερα τα πράγματα σε οικονομικό, πρακτικό επίπεδο έχει όμως μείνει ακόμη, σε μικρότερο ποσοστό, το ανθρώπινο στοιχείο. Αυτό την κάνει εσωτερικά πιο φιλόξενη από άλλες δυτικές χώρες. Αυτό που με ενοχλεί περισσότερο είναι ότι έκλεψαν τα όνειρα αυτής της γενιάς. Αυτό είναι πολύ σοβαρό θέμα που οι μεγαλύτεροι ευθυνόμαστε και οφείλουμε να παλέψουμε για τη νέα γενιά, να πάρει τα όνειρά της πίσω.
Κατά τη διάρκεια της πορείας σας αντιμετωπίσατε ποτέ υποτιμητική συμπεριφορά εξαιτίας του φύλου σας;
Φυσικά αλλά ο δυναμισμός μου, διεκδικούσε τη θέση μου. Σήμερα κανείς δεν μπορεί να το καταφέρει αυτό σε εμένα γιατί ξέρω πλέον ποια είμαι και κανείς δεν μπορεί να μου το πάρει αυτό. Την αυτογνωσία μου. Όποιος με υποτιμά, εκθέτει στα μάτια μου την αδυναμία του. Οπότε τον διαχειρίζομαι αναλόγως. Για να υποτιμήσει ο οποιοσδήποτε σημαίνει ότι στην πραγματικότητα νιώθει πιο κάτω από εμένα και προσπαθεί να με κατεβάσει για να με φέρει στα μέτρα του. Από την άλλη είναι ένας καθρέπτης μου, που αν με ενοχλήσει αυτό που κάνει, σημαίνει ότι κάπου αλλού το κάνω και δεν θέλω να το δω. Το βλέπω όμως όταν μου το κάνουν αν έχω αυτή την επίγνωση είναι ένα καλό μάθημα για εμένα, να εξελιχθώ. Παράλληλα είμαι καθρέπτης του, άρα υποτιμά τον εαυτό του αυτός που το κάνει σε άλλους άρα είναι αδύναμος· αυτό εννοώ εκθέτει τον εαυτό του.
Τι μετανιώνετε από τη μέχρι τώρα καριέρα σας και ποια ήταν η καλύτερη στιγμή σας;
Από την καριέρα μου δεν μετανιώνω για τίποτα, σήμερα που μιλάμε, αύριο κανείς δεν γνωρίζει αν θα ζει καν, οπότε όλα τα ευχαριστήθηκα, τα πίστεψα, τα στήριξα οπότε είμαι ευχαριστημένη με μένα, τα έζησα, δεν πέρασα απ´ έξω και κάτι πήρε το μάτι μου, ήμουν μέσα με το όλον μου. Έχω αρκετές καλύτερες στιγμές, δεν ξεχωρίζω γιατί η κάθε μια είναι ξεχωριστή έστω και για διαφορετικούς λόγους.
Τα στερεότυπα γύρω από την ηλικία και την εμφάνιση πώς σας επηρεάζουν;
Τα στερεότυπα τα φτιάχνουμε εμείς οι ίδιοι, οι άνθρωποι, άρα ο καθένας από εμάς μπορεί να φτιάξει τα δικά του στερεότυπα από το να ταυτιστεί με αυτά που του δίνονται από άλλους ανθρώπους. Θέλω να πω, ναι, υπάρχουν στερεότυπα αλλά την τελική επιλογή την έχει ο καθένας μόνος του ή σπάει τα στερεότυπα ή ακολουθεί άβουλα. Ναι παίζω με τη μόδα αλλά δεν την παίρνω και σαν βίβλο το αποτέλεσμά μου οφείλει να με κάνει να νιώθω καλά με εμένα. Την προσαρμόζω σε μένα δεν την ακολουθώ πιστά. Είναι ξεκάθαρα θέμα αισθητικής η εξωτερική αλλά και εσωτερική μας εμφάνιση, τώρα, ο χρόνος για εμένα από μικρό παιδί ήταν ο χρόνος ο άχρονος, η σχέση μου με το χρόνο είναι σε άλλο επίπεδο. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι 80 και μοιάζουν με παιδιά γιατί το νιώθουν το παιδί μέσα τους δεν το σκότωσαν και είναι χωρίς ηλικία, σίγουρα τους κάνεις μικρότερους και μπορεί να δεις τριαντάρη, ενεργειακά να μοιάζει εξηντάρης. Κάτι εσωτερικό λοιπόν, μας κρατάει νέους. Ζωντανούς! Εμένα αυτό με ενδιέφερε τα άλλα όλα είναι πρακτικά εφικτά. Μπορείς να κάνεις πλαστική αν το επιθυμείς, αν σε κάνει να νιώθεις καλύτερα, οτιδήποτε υλιστικό σήμερα, φτιάχνεται. Βλέπεις σήμερα στην τηλεόραση διαγωνιζόμενες που είναι κόπια , λες και είναι φυλή, και μιλάνε για διαφορετικότητα μοναδικότητα και είναι ίδιες. Οξύμωρο; Το θέατρο του παραλόγου ζούμε, οπότε όταν ξέρεις ποιος είσαι δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα σε κανέναν, παρά μόνο σε σένα.
Η Ματθίλδη Μαγγίρα πρωταγωνιστεί μαζί με τον Γιώργο Κοψιδά στην παράσταση "Κίνηση Ματ" στο Θέατρο Αθηνών.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Από Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023, κάθε Δευτέρα στις 20:00 και κάθε Τρίτη στις 21:00 για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
Τιμή εισιτηρίων: Γενική Είσοδος: 15€ | Εκπτωτικό 12€
Εισιτήρια διαθέσιμα στα Ταμεία του Θεάτρου & https://bit.ly/KinisiMat_TheatroAthinon
Συντελεστές
Κείμενο - Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Άνθης
Σχεδιασμός σκηνικού: Ροζαμάλια Κυρίου
Κοστούμια: M-Paul
Σχεδιασμός Φωτισμού: Μιχαήλ Άνθης
Μουσική: Χριστόφορος Γερμενής
Βοηθός σκηνοθέτη: Παύλος Εμμανουηλίδης
Φωτογραφίες: Ελληνική Κοινότητα Instagram
Φωτογραφία αφίσας: Γιώργος Βέργαδος
Ηθοποιοί: Ματθίλδη Μαγγίρα, Γιώργος Κοψιδάς