Όλοι οι ψυχολόγοι μιλάμε για τον σημαντικό ρόλο της επιβράβευσης στην ανάπτυξη των παιδιών. Ποια είναι όμως συγκεκριμένα τα οφέλη της επιβράβευσης και κυρίως ποιος είναι ο πιο σωστός τρόπος να επιβραβεύουμε το παιδί μας;
ΟΦΕΛΗ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗΣ
Ενίσχυση αυτοεκτίμησης του παιδιού
Καθώς οι γονείς είμαστε ο καθρέφτης για τα παιδιά μας, κάθε φορά που επιβραβεύουμε το παιδί μας, το μαθαίνουμε να μπορεί να αναγνωρίζει τα θετικά του γνωρίσματα και έτσι να αναπτύσσει την αυτοεκτίμηση του.
Ενίσχυση αυτοπεποίθησης του παιδιού
Ένα παιδί που έχει αυτοεκτίμηση πιστεύει ότι μπορεί να κάνει το καλύτερο που μπορεί και αυτό να είναι αρκετό, άρα να νιώθει ικανοποιημένο με τον εαυτό του. Έτσι, η επιβράβευση ενισχύει και την αυτοπεποίθηση του παιδιού.
Ανάπτυξη σχέσης εμπιστοσύνης με τον γονέα
Ο γονέας που επιβραβεύει το παιδί του κερδίζει την εμπιστοσύνη του. Αυτό συμβαίνει γιατί το παιδί μέσα από την επιβράβευση αισθάνεται αγαπητό και ελεύθερο να εκφραστεί. Το παιδί νιώθει ότι μπορεί να κάνει και να πει αυτό που νιώθει χωρίς να το επικρίνουν και να το διορθώνουν. Η σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε γονείς και παιδιά είναι τρομερά σημαντική για πολλούς λόγους:
1. Τα παιδιά δεν έχουν μυστικά και έτσι οι γονείς μπορούν να ελέγχουν τις επιλογές τους (χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι θα παρεμβαίνουν σε αυτές)
2. Η εμπιστοσύνη βελτιώνει την ποιότητα της σχέσης μεταξύ γονέων και παιδιών δημιουργώντας καλό κλίμα ανάμεσά τους
3. H εμπιστοσύνη ανάμεσα σε γονείς και παιδιά μειώνει τις συγκρούσεις μεταξύ τους και βελτιώνει την επικοινωνία τους.
4. Τα παιδιά αισθάνονται ασφάλεια και σιγουριά καθώς η σχέση εμπιστοσύνης ενδυναμώνει τον δεσμό του με τους γονείς.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι τρόποι επιβράβευσης το ίδιο αποδοτικοί. Έτσι, προκύπτουν τα παρακάτω ερωτήματα:
Πώς να επιβραβεύουμε το παιδί μας;
Για τις απαντήσεις και τους πίνακες της Σάντυ Κουτσοσταμάτη, συνέχισε στη σελίδα ii
Ποια επιβράβευση είναι σωστή; Μην επιβραβεύεις το παιδί σου για ένα χαρακτηριστικό του (πχ έξυπνο, όμορφο, καλό) αλλά για κάτι που κάνει, για κάποια συγκεκριμένη συμπεριφορά. Δηλαδή πες του:
- "μπράβο σου που προσπάθησες για το τάδε",
- "μπράβο που μοιράστηκες το παιχνίδι σου",
- "συγχαρητήρια που επέμεινες παρόλο που ήσουν τόσο κουρασμένος".
Η επιβράβευση χρειάζεται να είναι συγκεκριμένη και να αφορά πράξη του παιδιού και όχι το παιδί το ίδιο. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί θα αποκτήσει ξεκάθαρη εικόνα του εαυτού του και της συμπεριφοράς του. (για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να ανατρέξεις στο άρθρο μου Τα 10 πράγματα που δεν πρέπει να λέμε στα παιδιά)
Μερικές φορές το να αναγνωρίζουμε τα θετικά στον άλλον είναι δύσκολο, ειδικά αν και εμείς ως παιδιά δεν έχουμε λάβει θετική ανατροφοδότηση. Αυτό χρειάζεται εξάσκηση. Κάποιες φορές κάτι που για εμάς είναι καλό, για το παιδί ίσως να μην είναι. Για παράδειγμα, μια μητέρα που ως παιδί ήταν αδύναμη, ενισχύει το δυναμισμό στο παιδί της σε σημείο που μπορεί το παιδί να γίνει αγενές, προσβλητικό και πολύ απαιτητικό. Κάποιες φόρες η επιβράβευση δίνεται με μη ξεκάθαρο η λεκτικό τρόπο:
Πρόσεξε την έμμεση επιβράβευση
Επιβράβευση είναι και ένα χαμόγελο, ένα βλέμμα περηφάνιας, ένα γλυκό χτύπημα στον ώμο, μια απλή αγκαλιά. Έτσι, μην υποτιμάς τη μη λεκτική επικοινωνία. Μπορεί να τα λόγια σου να λένε κάτι, όμως το σώμα σου να το καταρρίπτει. Έτσι, χρειάζεται να είμαστε ξεκάθαροι (πρώτα με τον εαυτό μας) όσον αφορά στο ποια συμπεριφορά επιβραβεύουμε.
Μην προσπαθείς να αλλάξεις την ιδιοσυγκρασία του παιδιού
Αν για παράδειγμα το παιδί σου είναι ένα συνεσταλμένο και ντροπαλό πλάσμα, μην επιβραβεύεις μόνο τις στιγμές εξωστρέφειας. Επιβράβευσε επίσης την ευγένεια και την διακριτικότητα του.
Φρόντισε η επιβράβευση να είναι θετική
Για παράδειγμα, μην πεις στο παιδί «Μπράβο που δεν χτύπησες» πες του «Μπράβο που συνεργάστηκες με τον αδερφό σου. Θέλουμε δηλαδή να ακούγεται η θετική συμπεριφορά και όχι η αρνητική.
Μην επιβραβεύεις το παιδί σου με το παραμικρό
Κάποιοι γονείς επιβραβεύουν ή δωροδοκούν τα παιδιά τους με το παραμικρό που θα κάνουν. Για παράδειγμα, το να τακτοποιεί το κρεβάτι του ή το δωμάτιο του, είναι μια συμπεριφορά που χρειάζεται να γίνει καθημερινή συνήθεια. Το να σε βοηθήσει να τακτοποιήσεις το δικό σου δωμάτιο, αυτό χρειάζεται επιβράβευση. Δεν θέλεις να ακούσεις από το παιδί «Αν το κάνω, τι θα μου δώσεις;»…
Για να εκτυπώσεις τους πίνακες επιβράβευσης της Σάντυ Κουτσοσταμάτη κάνε κλικ στη σελίδα iii
Εδώ μπορείς να ανοίξεις δυο πίνακές μας, τους οποίους μπορείς να εκτυπώσεις και να τους τοιχοκολλήσεις. Τον πίνακα κανόνων και τον πίνακα επιβράβευσης. (Κάνε κλικ στις φωτό και ο πίνακας θα ανοίξει σε μεγαλύτερο μέγεθος για να τον εκτυπώσεις)
Ο πίνακας κανόνων είναι ξεκάθαρος.
Εάν τα παιδιά δεν τηρήσουν τους κανόνες χρησιμοποίησε την τεχνική «τιμωρίας» (η λέξη τιμωρία χρησιμοποιείται με την έννοια της συνέπειας των πράξεων μας –αν δεν σου αρέσει μπορείς να την ονομάσεις τεχνική συνεπειών ή τεχνική περιορισμού μη επιθυμητής συμπεριφοράς) που αναφέρω σε αντίστοιχο άρθρο μου.
Ο δεύτερος πίνακας γράφει κάποιες ενδεικτικές συμπεριφορές.
- Κάθε μέρα που το παιδί πράττει κάποια από αυτές παίρνει ένα αστεράκι (το αστεράκι μπορείς να το βρεις από αυτοκόλλητα που πωλούνται σε αντίστοιχα καταστήματα)
- Αν πάρει πάνω από 5 αστεράκια παίρνει μια καρδούλα στο τελικό κουτάκι (ή ένα αυτοκινητάκι)-κάποιο σύμβολο που του αρέσει.
- Αν μέχρι την Κυριακή πάρει πάνω από 5 καρδούλες τότε έχει ένα βραβείο. (δεν χρειάζεται να είναι κάτι ακριβό, ειδικά για τα μικρά παιδιά μια «σακούλα εκπλήξεων με μικρά χαριτωμένα εντυπωσιακά δωράκια, την οποία μπορείτε να την φτιάξετε κι εσείς ακόμη- είναι αρκετή για να τα ενθουσιάσει).
Μην έχεις υψηλές προσδοκίες
Κάποιοι γονείς μου λένε ότι δυσκολεύονται να δουν θετικά στο παιδί τους. Αυτό που συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι ότι το παιδί έχει χαρακτηριστικά του γονέα τα οποία ο ίδιος δεν τα αποδέχεται στον εαυτό του και θα ήθελε να μην είχε. Ωστόσο, χρειάζεται να βλέπουμε τα παιδιά ως ξεχωριστές προσωπικότητες και όχι σαν συνέχεια του εαυτού μας. Αν ταυτίζεσαι με το παιδί σου το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μπορείς να δεις εύκολα τα θετικά του και θα έχεις υπερβολικά υψηλές προσδοκίες. Κάτι που αργά ή γρήγορα θα τραυματίσει την αυτοεκτίμηση του. (αν είσαι νέα μαμά, διάβασε το γράμμα μου στους νέους γονείς άλλα και το γραμμα Νο 15!)
Αν θέλεις κανε like στη σελίδα μου στο facebook για να μπορώ να μοιράζομαι μαζί σου όλα τα post του Ανάλυσέ το!
Να είσαι καλά και να προσεχείς τον εαυτό σου!
Σ.
Blog Ανάλυσέ το: Διάβασε εδώ όλα τα posts από τη Σάντυ Κουτσοσταμάτη
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για τάσεις και νέα στη Μόδα, Celebrity και Gossip News στο missbloom.gr
